3e zondag door het jaar:
Jona 3,1-10; Psalm 25; Marcus,1,14-20

Nu werd het woord van de Heer gericht tot Jona: Ga naar Ninivé, die grote stad, om haar aan te klagen, want het kwaad dat daar geschiedt, is ten hemel schreiend (jona1,1). Het is de openingszin van het boek Jona waaruit we zo juist hoorden en ik moest onmiddellijk denken aan het rapport over de fraudeaffaire, Dit rapport kreeg als titel mee Ongekend Onrecht. Ten hemel schreiend, God geklaagd wat er allemaal mis is gegaan. Hoe is dit mogelijk? En wie neemt verantwoordelijkheid? Vragen te over. Maar je kunt ook denken aan het Capitool dat bestormd werd of aan de pandemie. Veel mensen maken zich zorgen. Gaan we wel zorgvuldig genoeg om met elkaar, met deze wereld. We worden moe van al het gepraat aan de tafels van de talkshows. En ja dan begin ik er ook nog over Maar als er iets is wat deze tijd doet, is het wel vragen stellen bij ons leven. Wat is er echt van belang? Wat geeft er hoop en perspectief? Zitten we op de goede weg? Moeten we niet anders gaan leven? Maar hoe dan? Of we willen of niet, het is een tijd van inkeer en bezinning.

Het boek Jona is een van die meesterlijke verhalen uit de Schrift. De naam Jona betekent Duif. Het doet denken aan de duif bij Noach of de duif bij de doop van Jezus in de Jordaan. Duif als beeld van de Geest , de geest van God die zweefde over de wateren.

Jona wordt geroepen om naar Ninivé te gaan en een boodschap van ommekeer te brengen. Maar Jona vlucht. Wat speelt er in het hoofd van Jona dat hij deze oproep ontloopt? Is hij bang voor zijn eigen hachje? Is het de gedachte dat het allemaal geen fluit uithaalt? Waar zou je je druk over maken? Of misschien is het ook wel dat hij zich zelf voor gek voelde staan om met zo’n boodschap de stad in te gaan. Jona stapt op een boot en vlucht en we kennen allemaal het vervolg. Hij wordt over boord gegooid en komt in de buik van de walvis, Na drie dagen wordt hij op wonderbaarlijke wijze terug geworpen op aarde. Je zou kunnen zeggen, hij wordt met de voeten op de grond gezet. En opnieuw nu voor de tweede keer wordt hem opgedragen naar Ninivé te gaan , die stad van verderf. En nu gaat hij wel en hij brengt een boodschap, een boodschap van vernietiging, nog veertig dagen en de stad wordt met de grond gelijk gemaakt. Maar de Ninivieten kwamen tot bezinning, keerden om en zochten steun bij God ,

Bij ommekeer denken wij al snel dat het anders moet, dat we anders moeten gaan leven en we vullen al snel in hoe dat moet. We weten het zo goed allemaal. Bekeert u klinkt als, wordt een beter mens, een goed gelovige, een trouwe kerkganger, heb een zinvol bestaan als mens. Maar is dat wat bedoeld wordt met de oproep om bekering ? Is het zo simpel, een oproep om eenvoudig een knop om te zetten ? Of zoals in het verleden over biechten gesproken werd, je vertelt wat je gedaan hebt het en het is vergeven? Gaat het alleen maar om sorry zeggen of wordt er toch

24 januari 2021, Jos Oostrik

iets anders verwacht?
Ook Marcus roept op tot bekering. Letterlijk staat er ; ‘De tijd is rijp en het koninkrijk van God is op handen. Bekeert u, heb geloof in de goede boodschap ‘. Bekeert u heeft blijkbaar te maken met geloof in de boodschap. Serieus nemen dat het rijk van God op handen is.

Het koninkrijk van God is nabij, met andere woorden wij hoeven het niet te maken, maar we mogen het toelaten. Ik hoor hier een uitnodiging om mij, om ons te laten gezeggen. De grote Spaanse mysticus Johannes van het Kruis spoort zijn medebroeders aan geen vrome praat te beuzelen, je moet niets willen, doe niets . Het gaat niet om jou. Bekeren vraagt eerder om een houding van ontvangen dan van regelen , meer van vertrouwen dan van organiseren. We worden aangesproken op ons innerlijk kompas.

Ja, het is een tijd van onzekerheid waarin we leven, maar juist op momenten van angst en onzekerheid, roepen we om aandacht, om licht in duisternis. Precies deze vraag, deze onrust over hoe het verder moet, is een heilige onrust. Ze heeft te maken met het koninkrijk van God. Juist vanuit onzekerheid roepen we om nabijheid, om aandacht. In ons roepen wenden we ons tot de Eeuwige. Het is een stem tegen onrecht, tegen angst en pijn, Zo wil ik het niet. Tegelijkertijd verraadt diezelfde proteststem de eerbied voor de Eeuwige . Om het met de woorden van Dietrich Bonhoeffer te zeggen: er is sprake van Verzet en Overgave . God serieus nemen betekent ook hem lastige vragen stellen, zoals de profeet Jeremia in zijn klaagzang of zoals Job in zijn gevoel van onrecht. Waarom moet ons dit overkomen? Waarom wordt mij dit aangedaan? In dit vragen zit ook kracht, verlangen naar recht en genade. Hoe kan God anders goedheid laten zien als wij het niet vragen en hoe kan God goedheid geven als wij niet mee doen.. De oproep Bekeert u , gaat over deze wederkerigheid, het op elkaar betrokken zijn van God en mens. In Jona, de duif, wordt ons verhaald over een mens die God wil ontlopen maar in tweede instantie zich laat aanstoten door die Geest van God.

In het evangelie van Marcus wordt de roep om bekering, de oproep tot vertrouwen gevolgd door de roeping van de leerlingen. De broers Simon en Andreas, Jacobus en Johannes, worden geroepen. Blijkbaar helpt het als je broer of zus ook mee doet, als je er niet alleen voorstaat; en dan staat er dat de leerlingen alles in de steek laten, hun werk, hun vader, de plek aan het water. Met andere woorden het vertrouwde, het thuis , de vanzelfsprekendheid. Zij vertrouwen zich toe aan het koninkrijk van God , aan zijn zoon Jezus. Leven, wandelen met God, heeft iets van leven met een melodie , zo’n lied dat in je hoofd blijft hangen. Of met de woorden van psalm 25: Gij geeft uw woord aan deze wereld, gij zijt mijn lied, de God van mijn vreugde steeds weer zoeken mijn ogen naar U. Moge het ons gegeven, zijn genade op genade.
Naar boven

4e zondag door het jaar:
Deuteronomium 18, 15-20; Marcus 1. 21-28

De evangelisten vertellen hun verhaal, broeders en zusters. Alle vier doen zij dat op hun eigen manier, leggen zij hun eigen accent en geven zo hun visie op de betekenis van het leven van Jezus. De evangelisten vertellen. Vertellen dat wat voor hen van betekenis is, wat zij willen dat wij van het leven van Jezus zouden moeten weten. Het evangelie van Marcus is het oudste. Hij, als eerste, komt iets nieuws vertellen, goed nieuws. Marcus overziet het leven van Jezus en legt een aantal verbindingen die ons blijvend fascineren. De Geest die Jezus bezielde en die Hij heeft uitgedragen: daarover wil Marcus ons vertellen. Doorheen zijn hele evangelie speelt dat thema een belangrijke rol. “Hij geeft bevel aan onreine geesten en ze gehoorzamen Hem.” Conclusie van omstanders in een verhaal over de man met de boze geest, die herrie schopt in de synagoge waar Jezus voor de eerste keer aanwezig is. Een fascinerende man die Jezus.

Een onreine geest! Het evangelie van vandaag volgt direct op het verhaal van de doop van Jezus. Mac.1,10-12: …de Geest – als was het een duif – kwam nederdalen op hem… Maar het eerste werk van de Geest was dat die hem dreef, de woestijn in… daar verbleef Hij veertig dagen door de satan bestookt. Jezus als ervaringsdeskundige. De ‘geliefde zoon’, de ‘uitverkorene’ wordt niet gevrijwaard voor de hardste beproeving. Hij doorgrond zijn eigen bestaan als een werkelijkheid met twee kanten. Het is de ontdekking dat de innerlijke wereld van de mens een dualiteit kent: liefhebben en haten, je emoties uiten en ze onderdrukken; werken en rusten; je aan anderen geven en aan jezelf denken; betrekkingen aanknopen en je isoleren; handelen en mediteren, enzovoort ‘Hij verbleef er te midden van wilde dieren, en de engelen zorgden voor hem’ (Mc.1,13). Na de bekoringen van de duivelse krachten te hebben weerstaan is er de totale overgave aan de Vader: niet wat ík wil, maar wat Gíj wilt (Mc.14,36). Jezus spiegelt, op basis van zijn eigen woestijnervaring onze innerlijke wereld. Wij worden innerlijk allemaal heen en weer geslingerd: emotionele conflicten, onderling tegengestelde driften, plichten die met elkaar in tegenspraak zijn, waarden die schijnbaar tegen elkaar opbotsen… ze dreigen ons te bepalen, te verwarren, te ontmoedigen. De ‘geliefde zoon’, de ‘uitverkorene’ wordt niet gevrijwaard voor de hardste beproeving. ‘Laat Gij deze beker aan mij voorbijgaan…’

Die Jezus komt naar de synagoge en maakt indruk op de mensen, iemand met gezag. Anders dan de onderrichting van de Schriftgeleerden, licht Marcus ons fijntjes toe! Theologische geleerdheid die er alleen op uit is macht en invloed in de samenleving te consolideren heeft geen toekomst. Daar, in de synagoge wordt Jezus geconfronteerd met een man die in de macht was van een onreine geest. De ruziezoeker windt er geen doekjes om: ‘Wat moet jij hier? Ik ken jou, ik weet wie je bent'. Een onbeschofte bejegening. ‘Wat hebt Gij met ons te maken?’ Je zou in verwarring 

31 januari 2021, Bruno Wilderbeek ocso

gebracht kunnen orden door de betekenis van dat ‘ons’. Het zou er op kunnen lijken dat hiermee ook de omstanders worden bedoeld. Maar Jezus begrijpt dat de ‘wij’ van de man ‘de boze geesten’ zijn waarvan in het vijfde hoofdstuk van Marcus wordt gezegd dat ze met velen zijn. C.O. Jellema zegt het in zijn gedicht Zelfportret (naar Markus 5, 9-13) als volgt:

De naam is legio, want wij zijn velen:
wil, wanhoop, woede, wensdroom, twijfel, maar
dat lijf houdt ons als kluwen bij elkaar,
die kop soms dol van ons verward krakelen.

Dat is wat zich in de menselijke geest afspeelt en Jezus heeft er weet van. Onrein zijn van geest. Het zou kunnen duiden op de mens zoals hij zichzelf niet kent, en ook niet wíl kennen. De mens die van zichzelf wegloopt in aaneenschakeling van ontkenningen. De mens die er niet in slaagt al die vormen van dualiteit waar we in ons leven tegenaan botsen, met elkaar te verzoenen. De mens die daarmee de kans vergroot in de verwarring te blijven steken en niet tot een harmonieus leven wil komen. Wie die vijand niet op het spoor wenst te komen is de mens die zichzelf niet wíl kennen, wegloopt voor de waarheid die deel uitmaakt van zijn levensweg. Dat is de mens die behept is met een onreine geest. De monastieke traditie is zich zeer bewust van de onreine geest die in elk mens, dus ook elk van ons, huizen kan. Tot tweemaal toe roept Benedictus ons in zijn regel op om de influisteringen van die onreine geest, van die arglistige duivel zoals hij dat noemt, aan te grijpen en tegen Christus te pletter te slaan. (RB: 1,28; 4,50)

Marcus overziet het leven van Jezus. Hij vertelt zijn verhaal. De geest van Jezus overkwam hem en al de leerlingen; daarvan willen zij getuigen en daarmee voltooiden zij het Paasmysterie. Vervuld van die Geest waren zij in staat op verschillende wijzen, in verschillende talen de vervulling van het heil in Jezus te verkondigen. Die geestkracht heeft Jezus hen voorgeleefd. De genezing van iemand met een bedorven geest is er als het ware het voorbeeld van. De vruchten van de Geest: zij staan tot onze beschikking. En toch: als onze geschiedenis een heilsgeschiedenis is moeten wij ook durven erkennen dat wij in een onvoltooide tijd leven. Wij hebben een weg te gaan van uitzuivering van de motieven die ons bewegen. Geest des Heren, Adem kom bidt de kerkgemeenschap in het bewustzijn van haar eigen zondigheid. ‘Was wat vuil is en onrein, overstroom ons dor domein, heel de ziel die is gewond’ zingen wij met Pinksteren. Authentiek zelfonderzoek omdat wij er in onze dagen weet van hebben dat de kerk zich lang niet altijd wil laten kennen als geestloos en verward, als vuil en onrein. Vervuld worden van de Geest van Jezus Christus, die opdracht wordt ons aangezegd. Wij zingen er biddend over. “Schep, God, een nieuwe geest in mij, een geest van licht, zo klaar als Gij”. Een levenslang project, ook vandaag, hier en nu, ons doopsel indachtig: in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest.
Naar boven

5de zondag door het Jaar: Job 7:1-4.6-7; Marcus 1:29-39

De lezing van Job geeft ons de kans om eens op een andere manier naar de Corona-pandemie te kijken. Het is een mysterie en niet een probleem om te worden opgelost, maar het is zeker de moeite waard om daar over na te denken.

Zoveel mensen over de hele wereld lijden en ik weet niet wie de oplossing kan brengen. Satan, aanwezig in een vergadering bij de Almachtige, krijgt toestemming om Job te treffen. We kennen het verhaal van het verlies van familie, rijkdom en zijn eigen ziekte. Zijn naam is synoniem geworden met lijden. Vergeet niet, hij is een onschuldig persoon. Wanneer zijn vrienden die erg veel lijken op de 17 miljoen deskundigen, die we in Nederland hebben, komen om hem de oplossing te vertellen, dan verwerpt Job die. In de passage die we vandaag gehoord hebben, staat dat we lijden en dat er geen bevredigend antwoord is op dit lijden. Voor degenen onder ons die lijden, drukt Job uit wat we voelen, wat ons menselijke leven lijkt te zijn. Hij spreekt een klacht uit, of in Bijbelse termen, een klaagzang.

Wat is een klaagzang? Een voorbeeld: Iemand verloor zijn geliefde zus onder tragische omstandigheden en zei: "Ik bad en klaagde bij God omdat hij dit had laten gebeuren." Velen zijn bang om God te beledigen door een dergelijke klacht in te dienen. Misschien hebben we zin om bij God te klagen, maar toch is ons verteld, zoals Job, dat we dat niet moeten doen en dus zeggen we niets en dragen we onze pijn en het gevoel van afwijzing zonder het uit te spreken.

We hebben nu al bijna een jaar lang allerlei voorbeelden, al dan niet persoonlijk. Zelfs degenen die gezond lijken en nog steeds zelf negatief getest zijn, kennen de pijn van emotioneel lijden. We hebben allemaal tranen gelaten, we zijn allemaal met elkaar verbonden door het lijden op een of ander moment in ons leven.

Is Job wanhopig? Hij komt met een klaagzang, een klacht van iemand die trouw is aan God. Het is een gebed van groot geloof want het drukt geloof uit in God die luistert. Het zegt dat we niet alleen zijn als we roepen, want onze woorden worden gehoord. Job krijgt geen volledig antwoord van God in dit boek, maar hij leert wel dat God niet doof is en de klacht hoort van deze gepijnigde en vertrouwende dienaar die geen eenvoudige antwoorden over lijden zal accepteren. Hij spreekt vrijmoedig tot God in dit boek, het is een gebed van de waarheid, een gebed van moed en een gebed van vertrouwen. Voor sommigen van ons is het misschien het enige gebed dat we op dit moment kunnen bidden. Het is beter dan stilte, beter dan je van God af te keren.

God veroorzaakt geen Corona-virus, kanker, ongelukken en het lijden van onschuldige mensen. Integendeel, het Evangelie in zijn geheel toont hoe Jezus onze lasten verlicht. Jezus deelt ons leven en weet hoe zwaar het kan worden. Er zijn mensen, die denken dat lijden het resultaat is van

7 februari 2021, Antoon Boks OP

 onze zonden. We lijden niet omdat we gezondigd hebben, maar zonde is zeker de kern van veel van ons lijden - er is racisme, hebzucht, dorst naar macht, onbegrip voor het lijden van anderen enz. We vragen ons af waarom God het lijden in de wereld niet voorkomt. Geconfronteerd met al dat lijden blijven heel veel mensen, ondanks het lijden dat ze ervaren, nog steeds geloven in Gods liefde voor ons.

In het Evangelie van vandaag gaat het over genezingen, eerst de schoonmoeder van Petrus en dan nog veel meer mensen bij zonsondergang. Meteen na de genezing van de schoonmoeder staat ze op om te dienen. Markus laat doorschemeren dat de helende ontmoeting met Jezus die dienst in zijn naam mogelijk maakt. Wij, de kerk, de volgelingen van Jezus, moeten onze verantwoordelijkheid nemen om zoveel mogelijk lijden te stoppen. In het Evangelie van vandaag is Jezus een teken van Gods verlangen hoe met lijden om te gaan. We ontkennen niet de aanwezigheid van lijden en het tragische in ons leven, in feite doen we wat we kunnen om het te overwinnen. Maar terwijl Jezus zich bezighoudt met lijden en zieken geneest in deze verhalen, neemt Hij niet alle pijn uit de wereld weg. Op de een of andere manier moeten wij omgaan met dat lijden en als we kunnen de oorzaken ervan proberen weg te nemen, ook al blijven we nog steeds zitten met dit ontzagwekkende mysterie van het lijden.

Heel wat keren lezen we in het Evangelie volgens Marcus dat Jezus voortdurend ergens naar toe gaat. Vandaag zegt Hij tegen Simon en zijn metgezellen: "Laten we verder gaan...". Zijn reis zal Hem naar Jeruzalem brengen, waar Hij volledig zal delen in ons lot van lijden en dood. Maar het verhaal eindigt daar niet, het gaat door naar de opstanding. Op die opstanding wordt gezinspeeld in Jezus' genezing van de schoonmoeder, want de zinsnede "hielp haar omhoog" wordt beter vertaald door, "hief haar op" en dit verbindt deze genezing met de werkelijke voltooiing van het mysterie van het lijden.

Misschien kunnen we de vragen die door lijden in onze wereld worden gesteld niet beantwoorden. Maar net als Jezus kunnen we naast degenen met verdriet staan, dat betekent: met hen meelijden en, indien mogelijk, doen wat we kunnen om hun pijn te verlichten. Ons geloof in Jezus zal krachtiger zijn en zal ons dopen met de Heilige Geest, zal ons solidair maken met degenen die lijden. We vieren vandaag weer Eucharistie: het gebroken brood herinnert ons eraan dat Jezus hier met ons is in onze pijn en ons zal helpen de hoop niet te verliezen.

Misschien vindt lijden alleen de laatste betekenis in het verlossende en helende mysterie van Christus' eigen dood. In zijn eigen leven werd Jezus, net als wij, geconfronteerd met lijden en dood. Hij is echter standvastig en vertrouwt nog steeds op God. Hij zal blijven bidden tot God, vertrouwen in God en naar Jeruzalem lopen. Mogen wij met Hem meelopen want we huilen dezelfde tranen.
Naar boven

6e zondag door het jaar:
Leviticus 13, 1-2. 45-46; Marcus 1, 40-45

Misschien herkent u het bij u zelf. Vorig jaar in maart, toen in alle hevigheid de ‘corona-crisis’ op ons af kwam en als je dan buiten een ommetje wilde maken, één van de weinige dingen, die toen nog konden, kon het gebeuren dat iemand die je tegemoet kwam, snel de weg overstak om aan de andere kant zijn/haar weg te vervolgen. We moesten toen en nu nog steeds de 1,5 mtr. afstand bewaren!! Op dat soort momenten heb ik vaak aan deze lezingen gedacht. Dat je met een ratel door de straten liep om iedereen op afstand te houden omdat je ‘besmettelijk’ was/ zou kunnen zijn. Ik weet nog dat dat heel unheimisch voelde. Hoe moet dat in vroegere tijden zijn geweest….? Zo’n gevoel is dus al eeuwen oud.

In de eerste lezing van vandaag horen wij hoe je je dient te gedragen als je melaats bent in de tijd van Jezus. Het hele boek Leviticus, dat in de Bijbel meteen na Genesis en Exodus komt, is een boek van wetten en regels. Het Boek Leviticus wordt gepresenteerd als Gods instructies aan Mozes. Iedere keer hoor je hier: ‘God sprak tot Mozes…’ Het volk van Israël kwam in de Sinaï in de veertig jaar woestijn, tot een speciale relatie met hun God. Een God die zo belangrijk werd en is die je zelf niet eens met een naam mocht noemen. Al deze zeer gedetailleerde leefregels hebben één doel: ‘Gij (de mens) moet heilig (goed) zijn, want IK, de Heer uw God, ben heilig’. Gods mensen moeten anders zijn en zich onderscheiden van de omwonende volken van wie de religie geen moraal en heiligheid vereiste. Een nauwe relatie met God betekende een leven van gehoorzaamheid en geloof. De eerste hoofdstukken in het boek Leviticus gaan over ‘offers’, brandoffers, spijsoffers en gemeenschapsoffers. Deze worden zeer nauwkeurig omschreven. De hoofdstukken 11 t/m 15 gaan over rein en onrein. De voedselwetten, verdachte huidziekten, alles wordt tot in detail beschreven. Hoofdstuk 13, waaruit wij vandaag de eerste twee verzen en vers 45 en 46 lezen, is, als het ware, een medisch tekstboek over de diagnose voor de priesters, die als arts handelde en die hem in staat stelde te onderscheiden wat ‘acute’ en ‘chronische’ vormen van verschillende huidziekten zijn. Het Hebreeuwse woord voor deze aandoeningen heeft gelijkenis met het woord Egypte. Zo wordt gerefereerd aan de plagen van Egypte. Als het volk Israël zich houdt aan de geboden, zal het niet geslagen worden met de kwalen van Egypte! Huidvraat, lepra, melaatsheid, was één van de meest besmettelijke ziekte, die kost wat kost onder controle gehouden moest worden. Deze regels waren zeer streng en moesten strikt nageleefd worden. We kunnen er ons nu wel wat bij voorstellen zonder meteen die situatie op de onze te plakken. Maar je zult die diagnose maar krijgen: je wordt meteen veroordeeld om buiten het dorp te gaan wonen en kom je in de buurt van mensen dan moet je heel hard roepen ‘onrein, onrein’. Dat is nogal een oordeel over jezelf. Onrein: en in de betekenis van de Joodse wet is dat: je bent als dood! Je leeft niet meer bij de mensen. Je bent als dood voor de dorps/stadsgemeenschap.

14 februari 2021, Ineke van Cuijk OP

De melaatse die op Jezus afkomt, overtreedt al die wetten. Hij zoekt actief hulp, al zeer ongewoon in die tijd. En Jezus, diep ontroerd, spreekt: ‘Ik wil wordt rein’. Jezus is er vooral om bekommerd het sociale isolement van deze mens te doorbreken. En Hij zendt hem met heel veel haast en met klem naar de priesters want daar moet vastgesteld worden of je echt genezen bent.

Het afgelopen jaar zijn heel veel mensen, om wat voor reden ook, geïsoleerd geraakt. Omdat zij woonden in verzorgingshuizen waar geen bezoek mocht komen. Omdat mensen zelf een ziekte, onderliggend lijden, hebben waardoor zij kwetsbaar zijn en contacten mijden. Scholieren en studenten die niet meer hun eigen sociale netwerken konden en mochten onderhouden. Winkeliers en mensen van de horeca die bang zijn failliet te gaan. En zo kunnen we dit nog aanvullen met allerlei persoonlijke verhalen en leed. Hoe houd je de moed er in als je zo geïsoleerd raakt?
De melaatse van vandaag kan ons een spiegel voorhouden. Opnieuw gebeuren er in het Evangelie ‘ongehoorde’ dingen: de melaatse zelf neemt het heft in eigen hand, stapt doelgericht op Jezus af en vraagt om hulp. Dat zijn vaak al enorme stappen – iedereen die wel eens een wat mindere periode doormaakt, weet hoe lastig, hoe moeilijk het is om jezelf bij elkaar te rapen en iemand om hulp te vragen. Deze man, deze mens doet het! En hij vindt gehoor! Jezus, diep ontroerd, ziet een mens in nood en zegt: ‘Ik wil het, word rein’. In het contact tussen hulpvrager en hulpgever gebeurt iets essentieels. Zij zien elkaar, begrijpen elkaar en dan gebeurt er een wonder!

Al meteen in het eerste hoofdstuk van Marcus gebeuren wonderlijke dingen: Jezus laat duidelijk zien wie God is: begaan met mensen. Hij trekt zich het lijden van de mens en de wereld aan. In Zijn Rijk gaat het om mensen! Er mag niemand buitengesloten worden. Jezus wordt geraakt door het lot van deze melaatse, een verschoppeling! Hij had geen toekomst meer, was al levend dood. Hij staat voor al diegenen die niemand ziet staan, mensen aan de rand van de samenleving, toen en nu. Mensen, eenzaam en geïsoleerd, afgesneden van het échte leven. Jezus trekt zich hun lot aan. Hij komt eveneens in beweging, Hij steekt zijn hand uit en raakt deze gekwetste mens aan en gaat daarmee ook over grenzen. Zo’n contact, zo’n aanraking werkt genezend en bevrijdend. Zo wordt de dodelijke kring van uitsluiting en uitgesloten worden doorbroken.
Straks als wij aan de tafel van Jezus genodigd worden, zijn brood en beker delen, worden wij ook uitgenodigd te handelen zoals Jezus gedaan heeft. Bewogen raken door mensen, je laten raken door alles en allen om je heen, in je eigen maat en mogelijkheden en je verantwoordelijkheid nemen in deze tijd waar ook offers van ons gevraagd worden. Als je Jezus kunt volgen ben je Licht in de wereld en maken wij deze wereld een stukje lichter.Naar boven

H. Drie-eenheid:
Deuteronomium 4,32-40 en Matteüs 28,16-20

Eind goed, al goed. Zo zou je het slot van het Matteüs evangelie dat we zojuist hoorden, kunnen samenvatten. Helemaal vanzelfsprekend is dat niet. In het voorafgaande hoofdstuk vertelt Matteüs over de blijdschap, maar ook over de verwarring, angst, ja de ontzetting als Maria van Magdala en de andere Maria de engel horen aankondigen dat Jezus verrezen is en hen voorgaat naar Galilea. Enige momenten daarvoor hadden ze het graf tot hun schrik leeg gevonden, de steen was weggerold, kennelijk door die engel. Opgetogen waren ze, maar ook van hun stuk. Als ze even later Jezus zelf ontmoeten en Hij hen begroet, zegt hij: “Wees niet bang. Ga mijn broeders vertellen dat ze naar Galilea moeten gaan, daar zullen ze mij zien.”(28,10)
Daarmee luidt het einde van het evangelie onmiddellijk een nieuw begin in, een onverwachte wending, met nogal wat onzekerheden en twijfels. Aangekomen in Galilea geeft Jezus aan zijn leerlingen de opdracht om het evangelie te verkondigen over de hele wereld en alle volken tot zijn leerlingen te maken en hen te dopen in naam van de Vader, Zoon en heilige Geest. Ze moeten alles verkondigen wat hij hen geleerd heeft en opgedragen, zo staat er. Een enorme opdracht, die hun krachten wellicht te boven gaat. Nogmaals lijkt Jezus te zeggen: “Wees niet bang.” “Want ik ben met jullie, alle dagen tot aan de voltooiing van deze wereld.” (28,20) Wat begon als de laatste eer aan het graf van de gekruisigde, eindigt als een ontmoeting met de verrezene, aan wie ook nog eens alle macht is gegeven, en die hen opdraagt het goede nieuws wereldwijd bekend te maken. Wat begon als de terugkeer naar het gewone leven na Jezus’ dood en begrafenis eindigt in een opdracht die hun voorstellingsvermogen te boven gaat en het leven van de leerlingen op zijn kop zet. Van een groep diep verslagen mensen verandert de schare leerlingen, de jonge kerk, in een gemeenschap die nieuwe gemeenschappen sticht in Jezus’ naam. Zijn naam is voorgoed niet de dode, maar de levende. En zijn verhaal gaat door. Het zal allemaal niet vanzelf zijn gegaan. Sommigen ervaren dat Jezus’ opdracht wel erg veel gevraagd is. Anderen daarentegen komen tot de overtuiging dat ze het ook niet allemaal alléén hoeven te doen. Ze herinneren zich immers Jezus’ laatste woorden: Ik ben met jullie, alle dagen. Dus toch: eind goed, al goed, een happy end?

In het stukje redevoering van Mozes uit de eerste lezing hoorden we dat God het volk Israël een land heeft bereid nadat Hij het bevrijd heeft uit Egypte. Houdt u aan zijn geboden, zegt Mozes, Hij is de enige God. Kortom: zonder recht en gerechtigheid kun je niet wonen in dat nieuwe land. Ook Jezus wijst op deze geboden: leer de mensen waaraan ze zich moeten houden, aan alles wat ik jullie opgedragen heb. Hij zegt dat op de berg, in Galilea, misschien wel dezelfde berg waar Hij in het Matteusevangelie zijn eerste grote rede heeft gehouden, de bergrede (Mt 5 t/m 7). In een van de zaligsprekingen in die rede zegt Jezus: “Gelukkig wie vanwege de gerechtigheid vervolgd worden, want hun behoort het koninkrijk de hemelen.”(Mt 5,10). Het doen van gerechtigheid hoort tot de kern van de geboden die Jezus zijn leerlingen voorhoudt als hij hen aanspoort tot de verkondiging wereldwijd. Deze geboden vormen het hart

30 mei 2021: Leo Oosterveen OP

 van de verkondiging. Maar deze geboden, deze opdracht tot gerechtigheid, kunnen je duur komen te staan. Dat merkten de eerste christenen tijdens vervolgingen en dat merken christenen vandaag de dag, zoals bisschop Romero, als ze zich tegen onrecht en tirannie verzetten. Vele gelovigen hebben zich in ons land en daarbuiten tijdens de Tweede Wereldoorlog gekeerd tegen de terreur en dat met hun leven moeten bekopen – we hebben hen deze maand opnieuw herdacht. Hun wordt het rijk Gods beloofd in de bergrede. In de slotzinnen van het Matteusevangelie wordt deze belofte op een wat persoonlijker wijze uitgesproken. Zij heeft direct betrekking op Jezus’ relatie tot ons: Ik ben met jullie, alle dagen. Hierin klinkt de betekenis van de Godsnaam door: JHWH, Ik zal er zijn. En van deze mens ‘Ik ben met jullie’ zegt het evangelie ook dat Hem alle macht gegeven is. Dit klinkt nogal triomfalistisch. Hoe moeten we Jezus’ macht verstaan? De theoloog en dominicaan Edward Schillebeeckx pleit ervoor om i.p.v. almacht eerder te spreken van een weerloze overmacht. Deze weerloosheid deelt Jezus met de lijdende dienstknecht uit Jesaja. Immers, in de kracht van de goede boodschap die Jezus verkondigde, ligt ook de zwakte van de doornenkroon en de kruisdood. En daarmee is de onze opdracht tot verkondiging voorgoed getekend. De verrezen Christus die we verkondigen is ook altijd de gekruisigde en vermoorde Jezus. De Christus die geneest is ook altijd de gewonde Jezus. De verheerlijkte is de vernederde. En met deze verheerlijkte en vernederde mens heeft God zich ten diepste verbonden. God overwint de dood, maar doet dit door zelf ook altijd de Lijdende te zijn. Toen de theoloog en predikant Dietrich Bonhoeffer in het gevang zat wegens zijn verkondiging en verzet tegen het naziregime en zijn executie afwachtte, wist hij uit de grond van zijn hart: alleen een lijdende God kan mij helpen.

Met Pinksteren hebben we kunnen horen uit het Johannesevangelie dat Jezus zijn Vader vraagt om een helper en trooster te zenden, de Geest die altijd bij ons zal zijn (Joh. 14,16). Ik zal bij jullie zijn, alle dagen, mogen we m.i. dan ook lezen als: Ik zal bij jullie zijn alle dagen en wel als helper en trooster. Ik zal jullie blijven helpen en troosten, ook als je vervolgd of verguisd wordt om je verkondiging, ook als het maar niet wil lukken met die verkonding en ze aan dovemansoren gericht lijkt, ook als jullie inzet voor de arme, de vreemdeling en de wees op een muur stuit, ook als jullie pogingen om Gods schepping te beschermen worden gedwarsboomd. Ik zal jullie helpen en troosten. Want ik ben ten diepste verbonden met jullie lijden en dat van alle mensen. De Tsjechische theoloog Tomas Halik vat dit op de meest kernachtige wijze samen: waar lijden is, daar is Christus. Dit besef tekent op beslissende manier wat wij te verkondigen hebben. Niet een eind goed al goed, niet het einde van het lijden en alle gebrokenheid, niet het voorkómen ervan, maar de duurzame en onverbrekelijke band van de opgestane en gekruisigde met ons eigen vallen en opstaan, met onze radeloosheid, met het onbegrip dat we ontmoeten, ja met ons gevoel van Godverlatenheid. Daar gaat het om. De goede boodschap die wij mogen en moeten verkondigen is dat Jezus, die zelf zich op een geven moment van God verlaten wist (Mt 27,46), bij ons is en blijft, alle dagen.
Moge het zo zijn.Naar boven

Sacramentsdag: Exodus 24:3-8; Marcus 14: 12-16, 22-26

De eerste lezing van vandaag beschrijft hoe Mozes beval om het verbond te vieren dat God met het volk sloot. Deze viering van het verbond zou vaak worden vernieuwd, vooral wanneer Israël van God afdwaalde. Uiteindelijk zouden ze een tempel bouwen waar de offers een vast onderdeel zouden worden van hun religieuze leven. De offers zouden een voortdurend teken van het verbond zijn en de mensen eraan herinneren dat de band tussen hen en God verzegeld was en dat ze daarom konden vertrouwen op de trouw van Degene die een verbond met hen was aangegaan.

Dat werd doorgegeven aan de volgende generaties en iedere nieuwe generatie kan zich vervelen met wat lijkt op louter formaliteit. Hoeveel tieners hebben hun ouders dat niet verteld over het naar de kerk gaan op zondag? "Het is zo saai!"

Het is niet hun schuld. Wij die de traditie voortzetten, kunnen onze vieringen er leeg en betekenisloos laten uitzien, omdat ze niet genoeg uitdrukking geven aan onze relatie met God. We kunnen vergeten, dat we het niet doen omdat we het "moeten" of omdat "we het altijd zo hebben gedaan”. Integendeel, met deze Exodus-lezing in gedachten, mogen we alles vieren wat God voor ons heeft gedaan en ons nieuw leven heeft gegeven.

De Israëlieten werden uitgekozen, niet omdat ze onweerstaanbaar waren voor God, maar omdat God een grootmoedige gever was. Met de viering van woord en bloed erkenden zij en wij hoe genadig God voor ons is. Het zou een herinnering zijn aan onze God en een uitdrukking van ons verlangen om deze God, die ons zo aanspreekt te dienen. Het is alsof ze zeggen: Wat een machtige en prachtige God hebben we! Wat kunnen we doen om deze God te dienen? Laten we zo dicht mogelijk bij deze God blijven; het zal ons ten goede komen. De herhaling zou ons helpen om dichtbij God te blijven, maar God zou nog dichter bij ons blijven.

God sluit een verbond met ons. Er was in het begin geen spoor van verveling, geen hint van het moeten volgen van betekenisloze regels en voorschriften. Zij zeiden met enthousiasme: "Wij zullen alles doen wat de Heer ons heeft gezegd." Lees maar eens de voorafgaande hoofdstukken in Exodus. De Israëlieten zijn net verlost van de slavernij, door de woestijn getrokken, gevoed met manna en kwartels en kregen water uit de rots. Ondanks hun gemopper op hun door God geleide reis, wil God nog steeds een verbond met hen sluiten. Waarom zouden ze de voorwaarden van dit verbond niet accepteren? Ze hebben alles te winnen door dicht bij God te blijven.

6 juni 2021, Antoon Boks OP

Onze eigen tekortkomingen en zonden op de reis van ons leven vragen van ons om daarbij stil te staan: Waarom zou God met mij verbonden willen blijven? Er is veel om vergeving voor te vragen. Waarom zou God na hun woestijnreis zich blijven verbinden met de Israëlieten? Waarom zou God ook met ons verbonden willen blijven? Wie weet waarom? Het heeft te maken met het feit, dat God van ons houdt.

Bloed werd op het altaar gesprenkeld; er werd vrede gesloten tussen God en het volk. Ook wij worden tijdens deze eucharistieviering herinnerd aan het bloed van Christus dat ons is aangeboden; niet alleen een offer van verzoening met God, maar een herinnering aan hoe ver God bereid was te gaan om te laten zien dat, zelfs als we niet meer van God houden, God ons nooit in de steek zal laten. Deze eucharistieviering mag daarom geen loze liturgie zijn. In ieder geval niet als we de lezingen van vandaag hebben gehoord.

Elke keer dat we hier samen komen, brengen we veel mee. We worden eraan herinnerd dat we iedere keer weer over zoveel wat we gedaan hebben om vergeving moeten vragen. De Eucharistie is een duidelijke en zichtbare herinnering aan het feit, dat God ons niet in de steek laat. God komt door Jezus dicht bij ons om te bevestigen, dat God en wij met elkaar verbonden zijn. God is altijd bereid om dat verbond te vernieuwen na onze omzwervingen en dwaaltochten.
De offers die Mozes beval waren tekens van lofprijzing en dankzegging aan een liefhebbende God. Ook voor ons drukt ons offer vandaag tijdens de Eucharistie onze lof aan God uit terwijl we ons realiseren en vieren wat God voor ons heeft gedaan. De banden die bij deze viering rond dit altaar worden vernieuwd, zijn zo krachtig dat we daardoor in staat zijn om een soortgelijk offer te brengen in ons persoonlijke en gemeenschappelijke leven. Want we offeren als we:
-energie en tijd geven aan onze kinderen.
- onze vrije tijd geven om anderen, rond om ons heen, te helpen
-zorgen voor hen die onze hulp nodig hebben

Hoe krijgen wij, gewone mensen zo'n toewijding om zoveel hulp te geven aan anderen? Wij twijfelen vandaag niet aan de bron van onze inzet en energie, want God heeft alles voor ons gegeven. Als we het Woord horen en reageren door deel te nemen aan deze maaltijd, doen we dat met open ogen. We zien rondom ons mensen die laten zien dat onze God het vieren waard is, niet omdat ons dat wordt opgedragen, maar omdat we de liefde van God voor ons en de liefde van ons voor God en voor elkaar kennen en in ons leven waar willen maken.
Moge dit vandaag maar ook elke dag steeds weer een werkelijkheid zijn in ons leven.Naar boven

11e zondag door het jaar:
Ezechiël.: 17,22-24; Marcus.: 4,26-34

“Anders dan in gelijkenissen sprak Hij niet tot hen, maar eenmaal met zijn leerlingen alleen gaf Hij van alles uitleg”. Deze laatste zin uit het evangelie van vandaag, broeders en zusters, roept de vraag op wat nu eigenlijk de bedoeling is van de gelijkenissen, die Jezus zijn gehoor voorhoudt. Spontaan zou men denken dat ze bedoeld zijn als een middel ter verduidelijking, een hulp tot beter verstaan. De beeldspraak maakt echter niet alles helder en doorzichtig; uitleg in besloten kring is nodig. Je kunt je afvragen of de beeldspraak een opzettelijk verduisterend spreken is, opdat de profetie van Jesaja in vervulling zou gaan dat buitenstaanders wel zouden horen, maar niet verstaan? Die profetie van Jesaja (Jes. 6, 9-10) luidt: “Luister maar, gij zult het toch niet begrijpen, kijk maar scherp toe, gij zult het niet vatten. Verhard de geest van dit volk, maak zijn oren doof, strijk zijn ogen dicht, opdat het met zijn ogen niet ziet, met zijn oren niet hoort, opdat zijn geest niet begrijpt, opdat het zich niet bekeert, en geen genezing vindt”. Wanneer je de woorden van de profeet beluistert vraag je je onwillekeurig af tot welke doelgroep wij nu eigenlijk behoren. Tot de menigte die door Jezus wordt toegesproken in gelijkenissen of tot de leerlingen die van alles uitleg krijgen? Marcus, de evangelist, wil ons laten zien dat de achterliggende gedachten van de gelijkenissen niet altijd begrepen worden. Want het verharde hart is niet in staat inzicht te verwerven. Laten we proberen iets van de betekenis van de woorden van Jezus te begrijpen. Wij, die als zijn volgelingen willen staan in de traditie van de leerlingen, worden uitgenodigd de zeggingskracht van de gelijkenissen op het spoor te komen.

Waar laat het Rijk Gods zich mee vergelijken? Als met een man die zijn land bezaait. En verder, het lijkt op een mosterdzaadje. Beide parabels spreken over groei: zaad dat ontkiemt en opschiet om uit te groeien tot wat het moet worden. Het gaat dus om een wordingsproces. Werkzaamheid ‘reeds nu’, weliswaar in een onaanzienlijk begin, maar toch. Maar het gaat ook over toekomst, over het ooit van de volle pracht, het imponerende, zeg maar over ‘pas dan’. In dat spanningsveld speelt het beeld van het Rijk Gods zich af. Dynamisch wordingsproces, niet van een kerkelijke statistiek waarin het gaat over de kleine christengemeente die uitgegroeid is tot de wereldkerk van nu. Het Koninkrijk Gods drukt zich niet uit in percentages, hoeveelheden of getallen. ‘Met hoevelen zijn we nog?’ Het uitgroeien van het mosterdzaadje tot een grote struik betekent niet direct dat het gaat om de uitgroei tot iets groots. Het gaat ook niet over het opstellen van een politiek programma als vindplaats voor een ideologische heilsstaat. Het gaat over een geheim. Het geheim van de eigen kracht, waarmee de aarde vrucht voortbrengt.

Wat zouden we van dat geheim kunnen zeggen zonder dat het zijn diepste werkelijkheid prijs geeft? Wat zijn de kenmerken van dat Rijk Gods, waar moet ik mij op oriënteren zodat ik mij daar ook mee kan engageren? Op welke wijze kunnen wij deel krijgen aan de groeikracht van dat Rijk Gods? Daarmee is de vraag gesteld: “waar kan ik dat Rijk Gods vinden?”. Het boek Deuteronomium (30, 11-14) geeft ons een aanwijzing. Het gaat om het beluisteren van een innerlijke stem. Om die stem te beluisteren moet

Bruno Wilderbeek ocso

 je het niet in de hemel zoeken, of aan de overzijde van de zee. Nee, het is zeer dicht bij je: in je mond en in je hart, zodat je het kunt doen! Zodat je kunt groeien. Het gaat om het geheim van je eigen bestaan. Wijzelf bezitten de kiemkracht om vrucht te dragen. ‘Het is een teken in uw hand, een licht dat in uw ogen brandt’ schrijft de dichter Jan Wit. Dat is geen kant en klaar gegeven. Er is sprake van groei, van ontwikkeling. De wasdom kent fases: de groene halm, de aar, het volgroeide graan in de aar. Het is de levensweg die mensen afleggen, een weg naar binnen ook, die je op het spoor brengt van het Rijk Gods. En daarbij kun je tot de ontdekking komen dat het wel de langste weg zou kunnen zijn, die weg naar binnen, die de mens kan gaan. Het vraagt om een innerlijk louteringsproces dat nooit af is.

Met de ironie die hem zo eigen was schreef Gerard Reve (1923-2006) ooit:
“Het Koningrijk Gods zal verrassend dorps zijn opgezet, en niet veel groter zijn dan Schoorl; windstil weer; babbeltje maken; man rookt pijp aan de achterdeur, kijkt naar lucht, enzovoort. Vrede, geen ruzie: er is al zoveel narigheid in de wereld. Ik bedoel maar.”
Je kunt natuurlijk om zo’n beschrijving lachen of je schouders ophalen. Maar misschien moeten wij ons er rekenschap van geven dat wij ook hier in Huissen worden uitgenodigd ontwerpers te zijn van dat Rijk Gods in al zijn eenvoud. Het Rijk Gods in zijn aanstootgevende alledaagsheid. Oefenplaats van geloof waar onze kleine gebaren van goedheid en aandacht, zin hebben, dat ze wel degelijk ergens op slaan. Dat ons bescheiden gebed, een meelevend woord, een troostende hand, niet tevergeefs is in die grote wereld waarin het vaak gaat over het hoogste, het beste, het meeste. Vertrouwen zaaien en geloven in de oogst, dat is wellicht onze opdracht, dan zal God zelf zorg dragen voor de groei.

‘Uw rijk kome’, bidden wij in het Onze Vader. Gaat het rijk Gods voor ons uit of kunnen wij iets van dat rijk bespeuren in het Woord dat mens is geworden en dat in Jezus Christus onder ons aanwezig is gekomen? Misschien moeten wij de dubbelheid van het nog niet en de werkelijkheid van het hier en nu onder ogen zien. Enerzijds is dat Rijk Gods ons gegeven in de vriendschap tussen mensen, in de onvoorwaardelijke liefde waarmee wij ons aan elkaar toevertrouwen, in de zorg voor elkaar. Wij vieren dat in de verdichte vorm van de eucharistie en geloven en ervaren, het is midden onder ons, dat Rijk Gods. Anderzijds is er het ‘nog niet’. Als onze geschiedenis een heilsgeschiedenis is moeten wij ook durven erkennen dat wij in een onvoltooide tijd leven. In de taalles (taalkundige ontleding heette dat vroeger) speelden wij moeiteloos met die kennis: o.v.t. – o.v.t.t. – o.v.t.t.; ik geloof dat Gods omgang met ons mensen is afgestemd op de grondmaat van de tijd, op het ritme van de dagen. In onze gewone bezigheden. Het onderweg-zijn voltrekt zich in dagelijksheid. Maar nog is Gods koninkrijk op aarde niet tot stand gekomen. Er is nog veel groeikracht nodig om te kunnen oogsten. Als wij eten van het brood en drinken uit de beker drukken wij ook het verlangen uit om wat nog niet is in het ‘pas dan’. We drukken dat uit in het uitzien naar de wederkomst van de Heer. De heilige Schrift sluit het boek van de Openbaring dan ook af met de bede die dat verlangen van de wederkomst tot uitdrukking brengt: ‘Amen, kom Heer Jezus!’ Naar boven

12 zondag door het jaar: Job 38,1,8-11; Marcus 4,35-41

Afgelopen week was ik op winkelcentrum Kronenburg , een klein kind staand in een boodschappenwagentje, gilde en dreigde uit het wagentje te stappen. Ze krijste, zoals een peuter van twee jaar kan krijsen. Ze wilde aandacht, ze wilde haar zin. Haar moeder bleef stoïcijns en ging rustig verder met haar boodschappen. Je zag allerlei mensen kijken, hoe wordt dit opgelost. Als toeschouwer heb je de neiging om het kind een verwend nest te noemen of de moeder te bewonderen in haar rust. Of omgekeerd de moeder hardvochtig te betitelen en het kind een doorzetter.

Dit vragen van aandacht herkennen we ook op andere momenten, wanneer mensen de straat op gaan om te protesteren, bijvoorbeeld tegen de Covid maatregelen of uit woede om het onrecht dat hen is aangedaan in verband met de toeslagenaffaire, uit zorg om het klimaat, of boeren die in hun bestaan worden bedreigd en met trekkers het Malieveld opgaan. Vaak is het een terechte roep om rechtvaardigheid, soms is het ook een manier om eens lekker te rellen. Mensen roepen om aandacht, soms krijgen ze nauwelijks gehoor, een andere keer is er overdreven aandacht en als toeschouwer, relatieve buitenstaander, hebben we er zo onze ideeën over. Over dit roepen en gehoord worden gaat het vandaag in de lezing.

Vanuit de boot heeft Jezus de mensen toegesproken Hij sprak in parabels over de man die gezaaid heeft en over het mosterd zaadje, met andere woorden over de groeikracht van het leven, we hoorden er de afgelopen week over. Na deze woorden zegt Jezus:’ Laten we naar de overkant gaan’. Naar de overkant gaan dat wil zeggen, onderweg zijn , ieder in zijn eigen boot. Dat geldt ook voor ons, ook wij zijn onderweg in het leven. En dan kan er van alles gebeuren, soms gaat het zelfs stormen.
Jezus ligt te slapen, moe van de dag. De leerlingen maken hem wakker en zeggen op een verwijtende toon: ‘ Raakt het u niet dat we vergaan’? Blijkbaar verwachten ze wat van hun meester. Het roept een beeld op van Jezus als iemand die het wel oplost, de grote voorzienigheid. Maar is het zo gemakkelijk?

Het leven kent zijn stormen, zijn bedreigingen. Wie om zich heen kijkt kan ze aanwijzen, ziekte en dood, problemen in de relatie, psychisch leed, veranderingen in werk, armoede of geopolitiek rond oorlog en terreur, vluchtelingen en niet te vergeten de opwarming van de aarde. Ons leven kan soms lelijk op zijn kop staan, het is dan chaos. De schrift spreekt in dit verband vaak over storm, tegenwind, woest water. En dan klinkt telkens een fundamenteel geluid , de chaos heeft niet het laatste woord. Het begint al met het scheppingsverhaal. De geest Gods zweefde over de wateren en God sprak: ‘ Het water moet op één plaats samenvloeien, zodat het droge zichtbaar wordt en het droge noemde hij land en het samengevloeide water, zee en Hij zag dat het goed was’. En in het boek Exodus gaat het over de doortocht door de Rode Zee, ‘ Ik heb het gejammer van mijn volk gehoord en het is veilig aan de overkant gekomen’. En zo wordt ook Job ,in de eerste lezing, duidelijk gemaakt dat het De Eeuwige is die grenzen stelt aan de macht van het water. Wat gebeurt hier? Over welke macht, welke kracht hebben we het?
Vandaag bezweert Jezus de storm en het wordt stil. Voor mij gaat het hierbij niet om een toverformule zo van Jezus lost het wel op, maar veeleer gaat het om het feit dat Jezus gehoord heeft de roep van zijn leerlingen en dat hij perspectief geeft om verder te gaan, Zoals dat ook gegeven werd

20 juni 2021, Jos Oostrik

 aan Noach bij de zond vloed, aan Jona in de walvis, aan Job waar de Eeuwige zich als raadgever laat kennen. De chaos heeft niet het laatste woord, ze wordt getemd. Al moeten we er soms dwars doorheen.

“Meester kan het u niet schelen dat wij vergaan’? Hij stond op en bestrafte wind en water en het werd stil. Natuurlijk is het opvallend dat water en wind stil vallen, maar misschien nog opvallender is het dat degene die riepen om hulp stil vallen. Zij worden gehoord. Over roepen, misschien moet je zeggen over bidden zegt de Perzische Mysticus Roemi : Jouw bidden ‘oh God’ is mijn roep ‘hier ben ik’ . Het roepen wordt gehoord. Ik zal er zijn , sta naast je en ga met je mee ook in de storm. Jouw verlangen om mij te bereiken is voor mij een teken om met je mee te gaan.

Het is mij als pastor nog al eens overkomen dat mensen tegen mij zeggen dat ze niet meer in God geloven, Ze zeggen God vaarwel, omdat hun onrecht is gedaan, omdat er pijn en verdriet is. Ze zijn teleurgesteld. Hierbij gaat men er vanuit dat God alles oplost, dat Hij de grote voorzienigheid is. Maar God is niet de grote oplosser van problemen, hij is bondgenoot, vriend en juist deze verbondenheid geeft de kracht om de stormen van het leven te weerstaan en er mee om te gaan. De grote theoloog Karel Barth heeft aan het eind van zijn leven de uitspraak gedaan; ‘ Laat je oren niet hangen naar wie of wat ook, want dan worden dezelfde oren geregeerd’. Je wordt afhankelijk, je levert je vrijheid, je levert ruimte in. Geloven is een relatie tussen vrije mensen en een vrije God. Een relatie waar naar elkaar wordt geluisterd. En waar deze verbondenheid zichtbaar en voelbaar wordt val je stil van verwondering. Job doet er het zwijgen toe , de leerlingen vallen stil van verbazing, van verwondering. Ze weten niet wat ze moeten zeggen. Wie is Hij toch?

Ik wil afsluiten met een gedicht van diezelfde Perzische mysticus Roemi

De herberg

Dit mens-zijn is een soort herberg
Elke ochtend weer nieuw bezoek.

Een vreugde, een depressie, een benauwdheid,
een flits van inzicht komt
als een onverwachte gast.

Verwelkom ze; ontvang ze allemaal gastvrij
zelfs als er een menigte verdriet binnenstormt
die met geweld je hele huisraad kort en klein slaat.

Behandel dan toch elke gast met eerbied.
Misschien komt hij de boel ontruimen
om plaats te maken voor extase…….

De donkere gedachte, schaamte, het venijn,
ontmoet ze bij de voordeur met een brede grijns
en vraag ze om erbij te komen zitten.

Wees blij met iedereen die langskomt
de hemel heeft ze stuk voor stuk gestuurd
om jou als raadgever te dienen.
Naar boven

13e zondag door het jaar:
Wijsheid 1,13-15+2,23-24; Marcus 5,21-43

Als er in evangelieverhalen bepaalde getallen worden genoemd, ben ik altijd op mijn hoede of wordt ik heel nieuwsgierig. Als ik vandaag tot tweemaal toe het getal twaalf hoor, weet ik dat er iets gezegd wil worden over het volk Israël met zijn twaalf stammen. Dat vermoeden wordt nog versterkt als ik hoor dat het over de overste van de synagoge gaat. Zijn dochtertje is dodelijk ziek, maar Jezus zegt dat hij naar haar toe zal gaan. Hij is immers gekomen om het volk Israël opnieuw tot leven te brengen. Zo presenteert Marcus Jezus als de man van God die helend en genezend onder mensen wil zijn. In hem wordt voelbaar wat de betekenis is van de naam Jaïrus: ‘God ziet naar hem om’.

Maar als Jezus onderweg is, heeft er een bijzondere gebeurtenis plaats die ons iets duidelijk wil maken over wie Jezus ten diepste is. Een vrouw die twaalf jaar aan bloedvloeiingen leidt, raakt de zoom van zijn kleed aan. Dat lijkt een toevallig gebeuren maar in feite verwijst Marcus hier naar een passage uit de Profeet Zacharia waar wij kunnen lezen: ‘In die dagen zullen tien mannen uit volken van allerlei taal vastgrijpen de slip van de mantel van een Judese man en zeggen: wij willen met u gaan want wij hebben gehoord dat God met u is’. (Zach. 8,23)

In die vrouw reikt Israël zelf naar de slip van Jezus’ mantel, dat wil zeggen naar zijn gebedsmantel die gedragen wordt door een mens die helemaal vervuld was van de Tora. Door het vertrouwen dat de vrouw - en in haar het volk van Israël - stelt in de mens die, zoals wij hoorden in het boek van de Wijsheid ‘een afspiegeling is van Gods eigen wezen’, wordt zij genezen!
Voor wij bij de synagoge komen, horen wij dat wij ons volledig mogen

27 juni 2021, Henk Jongerius OP

toevertrouwen aan het woord van de Schriften, want daarin wordt ons opstanding uit dood en ellende verkondigd. De mens die zoals wij hoorden in de psalm met vertrouwen uitziet naar de hand van de Meester, onze Schepper, zal niet teleurgesteld worden maar ervaren hoe God zich over ons ontfermt. Wij zijn immers niet voor de dood geschapen maar om te leven voor zijn aangezicht. Zo wordt de mens in zijn oorspronkelijke waardigheid hersteld.

In Jezus is ons de mens verschenen die het ware gezicht van de kerk, de nieuwe synagoge, weer zal opdelven zodat voelbaar gaat worden dat wij gekend en bemind zijn en gedragen worden door een schoot van ontferming die verschijnt als de dageraad over hen die in schaduw van de dood verkeren.

Als God ergens zichtbaar wil worden dan is het in mensen in wie de kracht van opstanding voelbaar wordt, in wie het allereerste scheppingswoord ‘er zij licht’ waarheid wordt, mensen derhalve die dat licht laten zien, die leven in het vertrouwen dat de Eeuwige in staat is ons op te richten uit dood en verdriet en ons gezicht weer nieuwe glans geeft.

Moge de kerk, zoals Jairus, haar kracht vinden in het woord van God die ons nabij komt in mensen die naar elkaar omzien en geloven in het goede in ons! En laten wij ons toevertrouwen aan het scheppende licht van God dat ons de ogen zal openen voor de vreugde van het leven. Zo mogen wij opnieuw tot leven gewekt worden door de goede woorden van Jezus die een licht doen schijnen op ons levenspad. En Hij die het werk van zijn handen nooit verlaten zal, moge ons kracht geven zodat wij opgericht worden als opgewekte mensen die het licht van de dag begroeten.Naar boven

14e zondag door het jaar:
Ezechiel 2,2-5; Psalm 123; Marcus. 6, 1-6

Stel je eens voor, broeders en zusters, dat deze morgen hier op de eerste rij mijn familie, mijn broers en zussen zouden zitten. Zij die mij kennen vanuit de jaren van mijn jeugd, die met mijn temperament en karaktereigenschappen hebben leren leven.
Zouden zij er aanstoot aan nemen dat ik vandaag hier de homilie verzorg? Deze of gene zou waarschijnlijk toch niet een gniffel of glimlach kunnen onderdrukken bij een bepaalde zinssnede, in de wijze waarop ik mij uit, in mijn lichaamstaal. Ik zou daar zenuwachtig over kunnen worden ware het niet dat je het bewustzijn dient te koesteren dat je altijd preekt over zaken die veel groter zijn dan jezelf. Mijn docent homiletiek, zeg maar preekunde, hield ons voor dat je als predikant je vooral geen excuushouding moet aanmeten waar het de preekpraktijk betreft, zo in de trant van ‘sorry dat ik hier sta!’. De predikant heeft een opdracht die zijn eigen persoon overstijgt. Je dient de vrees hoe je over zult komen los te laten want dan sta je de boodschap in de weg. We dienen er op te vertrouwen dat God er zijn redenen voor heeft, dat het menselijke met het goddelijke wordt geïntegreerd in het proces van de verkondiging van zijn Woord. Anders gezegd: God gebruikt predikers! Het grote gevaar is natuurlijk dat de zaken worden omgedraaid. Daar waar de predikant, als moraalridder, hoog te paard, God gebruikt in het opleggen van een meedogenloze moraal die mensen knecht en in een bepaald ideologisch gareel probeert de houden. Niettemin, wij doen wat we moeten doen. Als preken enige betekeniswaarde heeft, dan zal dat Zijn werk zijn.

De verbinding tussen de lezingen uit de profeet Ezechiël en het evangelie van Marcus laat geen misverstand: “zij zullen weten dat er een profeet in hun midden is”.
Hoe het gehoor van Ezechiël reageerde wordt niet helemaal duidelijk. Het is vooral een vorm van nieuwsgierigheid die zijn volksgenoten aan de dag leggen: “Kom, laten we eens gaan luisteren naar wat de HEER nu weer te zeggen heeft”(Ez. 33, 30vv). Je voelt daarin een scepsis waarbij niet duidelijk is of het nu gaat over de profeet of de boodschap van de profeet. Ik beluister die scepsis wellicht ook bij het gehoor van Jezus waar de talrijke toehoorders zich afvragen: ‘Waar heeft Hij dat vandaan?’. Want Jezus is eerst en vooral een mensenkind, timmerman, zoon van Maria, alle dogmatiek die aan Jezus en alle mariologie die aan Maria kleven ten spijt.
‘Luister,’ zo reageert Jezus op hun verwachtingen, ‘Ik zeg jullie dat geen enkele profeet welkom is in zijn vaderstad.’ Profeten zijn meestal niet populair wanneer ze mensen een spiegel voorhouden waarin ze hen hun eigen vooroordelen laten bekijken.

De profeten van Israël, in wier voetsporen Jezus is getreden, winden er geen doekjes om, of er nu geluisterd wordt of niet! In het jodendom heeft de figuur van de profeet altijd tot de verbeelding gesproken. Hij of zij is een persoonlijkheid vol drama die machthebbers de waarheid aanzegt. De profeet herinnert ook het volk aan het Verbond dat God met hen sloot en daarmee reageert hij steeds opnieuw op wat je zou kunnen noemen de actualiteit, op al de misstanden van het hier en nu. Daarin speelt moraal wel degelijk een rol. Moraal doet er toe. Misschien wel samengevat in de gulden regel: ‘wilt gij niet wat u geschiedt…’.Waarbij vandaag radicaal anders kan zijn dan gisteren en morgen. Want de dynamiek van

4 juli 2021, Bruno Wilderbeek ocso

 de tijdgeest roept voortdurend nieuwe vragen op die om een moreel antwoord vragen! Daarom kent de religie én geen geschiedenis én geen bestemming zonder de profeten, zoals de Schriften ons leren. De profeet zuivert bij uitstek dat doorgaande scheppingsproces uit waar wij allen deel van uit maken.

Luisteren zonder vooroordeel, zonder vooringenomenheid, het is razend moeilijk. Mensen cultiveren hun gevoelens en oordelen vooral binnen de beperking van de eigen cirkel zoals families of welk groepsverband dan ook. Groepsverbanden die zich in wederkerige welwillendheid vormen. Daarmee is het gevaar niet denkbeeldig dat men zich evenzeer afsluit van degenen die niet tot de groep behoren. Groepsbinding die leidt tot uitsluiting. Je vraagt je af of de toehoorders in het evangelie van vandaag daarmee ook zijn getypeerd. Mensen kunnen zich, vaak zonder het zelf te beseffen, ingraven in hun overtuigingen die niet zelden gevoed worden door angst, achterdocht, boosheid, jaloezie. Om nog maar niet te spreken van de complottheorieën die sinds de pandemie weer een stevige impuls hebben gekregen. Vastzitten in oordelen en vooroordelen, in groepsbinding en eigenbelang. Heel de evangelische boodschap is een oproep om dat niet te doen. Als je geloof levendig en belangrijk voor je is, is het accepteren van de status quo waarin iedereen maar vredig op één lijn zit geen optie. De profeten van Israël, de joodse wijzen zijn notoire discussievoerders. Laat de kerk daarom een plek zijn van openheid en transcendentie, een plaats waar men voorbij het vanzelfsprekende, het empirische, wetenschappelijke wereldbeeld durft te denken. Laat het een verzameling zijn van gelovigen, half-gelovigen en ongelovigen. Dus niet een kleine, heilige restkerk, waar sommige kerkleiders in schijnen te geloven, of misschien wel van dromen.
Feiten horen vergt zelfverloochening
.
‘Hij stond verwonderd over hun ongeloof’. Wordt dat over de hoofden van de toehoorders van Jezus ook mij niet aangezegd? Dat roept onmiddellijk de vraag op wat geloven dan wel te betekenen heeft. Geloven lijkt in eerste instantie toch een individuele aangelegenheid te zijn. Want zij kan in essentie niet worden uitbesteed. Geloof vraagt van mij enkeling te durven zijn, dwars door het verlies van houvast heen. Het gaat gepaard met momenten van vertwijfeling. Geloof dat in beton is gegoten verdient het predicaat ‘geloof’ niet. Want de keuze voor het geloof is niet het resultaat van een rekensom. In de ogen van de wereld lijkt het klein, zwak en dwaas. Credo, ‘ik geloof’, woorden waar de geloofsbelijdenis mee begint. Woorden die hun oorsprong hebben in de oude doopliturgie. We realiseren ons daarbij maar al te goed dat het ‘ik’ niet zonder het ‘wij’ kan. Mijn geloof werkt niet als een mechanisme van zelfontbranding. Want ook het belang van onderlinge saamhorigheid en toewijding aan de gemeenschap dient niet te worden onderschat. Zonder zich echter te laten meenemen in het harnas van een verstikkend groepsdenken. Mijn geloof heeft mij niettemin ook pijnlijk geleerd dat de vragen waarvoor je je gesteld ziet en waarvan je meent dat die met God te maken hebben betekenen dat je soms in eenzaamheid je weg dient te gaan. De profeten van de Schriften brengen mij daarbij steeds opnieuw de verbondsgedachte in herinnering over wat wij gemeenschappelijk hebben, ondanks de verschillen die er zijn. Voor mij is dit niet zonder de geest van Christus mogelijk, mijn terughoudendheid ten spijt. Dat ik in overgave en hoopvol zijn woord zou mogen verstaan. Naar boven

15de zondag van het jaar:
Amos 7: 12-15; Marcus 6: 7-13

Toen ik de teksten van vandaag begon te lezen om er een preek over te schrijven trok de Amos-lezing mijn aandacht. Ik heb geleerd dat ik daar iedere keer weer mee moet beginnen en uit de buurt moet blijven van commentaren en proberen naar de tekst te luisteren zoals dat ook met u het geval is. Ook al hebt U die tekst ook al meer keren gehoord, want hij komt iedere drie jaar terug en ik moest in mijn leven als jonge Dominicaan de Bijbel van kaft tot kaft lezen: iedere dag minstens een kwartier.

En… dan luister ik naar de vragen, dubbelzinnigheden, verwarringen en andere reacties die door een voor ons nieuwe tekst worden aangewakkerd. Op deze manier kan de tekst opnieuw worden benaderd en kan ik de tekst ook rauw en ongefilterd horen zoals U dat nu misschien deed en dan lijkt het wel een vreemde tekst: waar gaat de ophef in hemelsnaam in die eerste lezing over? Waarom is Amasja zo boos op Amos? Hebt U een idee van de boodschap ervan? Ben ik te pessimistisch? Ik geef toe, ik wist er zelf niet veel van toen ik me voorbereide op deze zondag.

We zijn in de achtste eeuw vóór de christelijke jaartelling en Amasja is de priester aan het hof van de koning. Het is een tijd van vrede en voorspoed voor Israël en de rijken voelen zich volkomen veilig. Amasja vertelt het hof precies wat het wil horen en heeft, samen met zoveel anderen, God opgegeven, vertrouwend op de bevoegdheden van de regering voor veiligheid. Amos is een herder en vijgenteler. Toen was het ook het voedsel van de armen. Amos maakt geen deel uit van het hof en hij is ook geen profeet van de georganiseerde godsdienst. Hij spreekt ruwe taal en niet de taal van de ‘nette en beschaafde mensen’. Amasja wil Amos de stad uit hebben. Amos protesteert dat hij er niet voor koos om een profeet te zijn, maar dat God hem koos. Hij heeft ook niets te maken met andere profeten. Of zijn boodschap wordt ontvangen of niet: hij heeft geen officiële of openbare functie. Deze lezing is gekozen om bij het evangelie van vandaag te horen: de boodschap telt en God kiest de boodschappers die deze boodschap moeten overbrengen.

Hoeveel mensen zijn deze week blij, maar misschien ook bezorgd, omdat ze weer op vakantie kunnen? En wat nemen ze allemaal mee? Ik weet dat de tijden veranderd zijn. Ik zit naar mijn computerscherm te staren als een herinnering aan hoe snel dingen veranderen! Maar ik wil deze lezing niet te gemakkelijk afdoen als behorend tot een andere tijd en ik wil ook niet zeggen dat het alleen van toepassing is op mensen die preken of luisteren naar een preek. We doen dat allemaal op onze manier, want aan ieder van ons is gezag over de onreine geesten van onze tijd gegeven.

11 juli 2021, Antoon Boks OP

Jezus vertelt ons om ons leven te vereenvoudigen, ons te concentreren op het belang van zijn boodschap en iets met die boodschap te doen. Hoe vaak stellen we een gebed uit omdat we denken dat we nog moeten leren hoe we het moeten doen? We voelen zeker niet dat we met iemand anders over gebed kunnen praten. Hoe zit het met de gesprekken die we vermijden op het gebied van welzijn, religie, militaire bewapening, enz., omdat we beweren dat we niet alle feiten kennen? We kunnen allemaal minder tv en meer studietijd gebruiken. Maar realiseren we ons dat we net als de leerlingen in de lezing zijn uitgezonden om te prediken, macht hebben over het kwaad en de kracht bezitten om te zorgen voor de genezing van vele mensen?

Nogmaals… misschien moeten we allemaal proberen ons leven te vereenvoudigen en laten zien dat we verlangen naar Gods heerschappij over de aarde en minder naar de heerschappij van andere machten over ons. Misschien is een eenvoudigere manier van leven, omdat we ons er terdege van bewust zijn dat onze manier van leven: geld uitgeven, vakantie nemen, eten en drinken ten koste gaat van de goedkope arbeid van andere mensen en hun natuurlijke hulpbronnen.

Hoeveel voedsel gooien we weg? Wat zou een leerling van Jezus doen in het licht van zoveel afval en overdaad? Kan ons leven duidelijker een verklaring zijn over wie we zijn en welke plaats God in ons leven inneemt? Als we echt toegewijd zijn aan Christus en het Goede Nieuws dat we moeten verkondigen, zal misschien een verandering in onze levenspatroon duidelijker spreken over de boodschap die we willen uitdragen.

We kennen het verhaal van Lucas over de Samaritaan. Het suggereert iets over de wereld waarin Jezus zijn leerlingen stuurde. Het ging over een gevaarlijke plek voor reizigers. Waarom de veilige omgeving van familie en woonplaats verlaten om zich in de grote boze wereld te wagen? De meeste mensen deden dat niet; ze hadden thuis wat ze wilden. Toch stuurt Jezus zijn leerlingen naar buiten. Misschien zei Hij ze daarom in tweetallen te reizen, ze zouden elkaar nodig hebben voor ondersteuning en bescherming. Jezus verwachtte dat zijn leerlingen begroet zouden worden met de typische gastvrijheid van het Midden-Oosten. Als ze eenmaal ergens werden verwelkomd, veronderstelde Hij dat de boodschap van de leerlingen en niet de inhoud van hun reistassen er voor zouden zorgen dat ze welkom waren.

Waarom vraagt Jezus zoveel van zijn discipelen? De leerlingen gingen op weg om te preken en ze riepen op tot bekering. Zijn wij er aan toe om te leven als Amos, en als de leerlingen. Ik weet dat we nu leven in een andere tijd. Maar ondanks alles hoop ik dat wij steeds leerling van Jezus zijn.Naar boven

16e zondag door het jaar: Jeremia 23,1-6; Marcus 6 30-34

Ondanks de verontrustende corona- cijfers kunnen we veel vrienden en bekenden weer in levende lijve ontmoeten. Wat een vreugde! Ook hier, in de kapel, is de deur weer wat wijder open en zingen er wat meer mensen in de cantorij. Iemand van top tot teen zien, met alle mimiek en energie die daarbij hoort, het is zoveel meer dan elkaar spreken via een geurloos hulpmiddel als een internetverbinding.

Wacht even, als u op dit moment meeluistert via de kerkradio: natuurlijk bent ook u van harte welkom, en wie weet kunnen ook wij elkaar binnenkort weer in levende lijve ontmoeten. Nu we hier in elkaars nabijheid zijn, waar spreken we dan voor èn na de viering over? Het ligt voor de hand dat we in eerste instantie praten over de gewone gebeurtenissen. We vertellen elkaar waar ons hart vol van is en onze mond van overloopt.

Vreugdevolle gebeurtenissen gaan in spontane gesprekken soms op wonderlijke wijze samen met herinneringen aan gemis, boosheid en ook verdriet. Ook hier in onze gemeenschap is dit jaar van alles gebeurd. Er waren vreugdevolle momenten omdat mensen vierden dat ze al heel lang samen zijn en van elkaar houden. Kinderen en ook kleinkinderen werden er geboren en een spannende operatie is goed lukt. Daarnaast is en was er ook gemis. We verloren kapelgangers aan de dood. Anderen maakten de keuze om te gaan verhuizen en zo zijn er meer redenen waarom we elkaar niet meer of minder zien.

Vorige week hoorden we dat Jezus zijn leerlingen twee aan twee uitzond. In de lezing van vandaag komen de leerlingen terug op hun basis en vertellen Jezus over hun opgedane ervaringen. Er is veel goeds te delen, maar helaas is er ook ander nieuws. De leerlingen horen over de gruwelijke gebeurtenissen rond de dood van Johannes de Doper. De wereld blijkt geen veilige plaats te zijn, er hangt doodsbedreiging in de lucht.

Vervolgens nodigt Jezus hen uit om met hem de boot in te gaan, het water op, weg van de menigte, om te rusten en te eten. ‘Komt nu eens zelf mee naar een eenzame plaats om alleen te zijn en rust daar wat uit.’ ‘Rust en voedsel om niet zelf opgegeten te worden.’ Verwerkingstijd opdat je de plek, de roeping die je kreeg toebedeeld, in haar ware proporties en verantwoordelijkheid kunt zien/beschouwen. Een boot gaat het water op. De laatste dagen hebben we heel wat te stellen met een teveel aan hemelwater. Water is hèt Bijbelse beeld voor zowel het leven als de dood. Water is ook de metafoor voor de bron, de gever van het leven. En als derde is het water een mogelijkheid tot transport. Via het water komen we in nieuwe landstreken, is er een nieuw begin mogelijk.

Jeremia brengt ons naar een vruchtbaar landschap waar schapen en herders wonen. Mensen begeleiden, ze meenemen in jouw vaarwater, is een uiterst verantwoordelijke opdracht. Een leider kan ‘het goede’ bevorderen, maar hij kan ook rampspoed brengen, een aanstichter van chaos en onderdrukking. Een goede herder zijn, is een taak die veel vraagt en is daarom niet geschikt voor zelfzuchtige, egocentrische figuren. Paus Franciscus zegt over de herders in zijn kerk: Een herder is zo met zijn schapen begaan dat hij zelfs naar zijn schapen ruikt, naar hen stinkt. Ik vind dit mooi.

In de jaren ‘90 bracht ik een bezoek aan zusters in Zuid-Afrika. In Durban maakte ik kennis met de dominicanes Zr Hanna. In mijn ogen was ze superklein van stuk, en haar leeftijd was ergens boven de 70. Iedere dag droeg zij een eenvoudig, wit schort met daaronder zwarte katoenen gymschoenen. Omdat zij aan haar pols was geopereerd en zelf niet achter 

18 juli 2021, Holkje van der Veer OP

het stuur kon, mocht ik twee weken haar chauffeur zijn. Op onorthodoxe wijze runde zij een project voor straatkinderen. Kinderen die in de gevangenis zaten, zocht de zuster op en velen bracht zij terug bij hun ouders in een ver van de stad gelegen township. Ouders die geen voedsel hadden, voorzag zij van brood dat zij aan het einde van de dag mocht ophalen bij de achteruitgang van de supermarkt. De geur van die armoedige, vermoeide, schrale kinderen, die geur van dat brood én de geur ook van die zuster in de cabine van de pickup: ik zal het nooit vergeten. Als de zuster even tijd vrij kon maken, ging ze het liefste ergens een kapel of kerk binnen. Ze ging er zomaar even wat stil zitten. Soms maakte zij bij de ingang van de kerk een praatje met deze of gene, om daarna met hernieuwde inzet weer aan haar werk te gaan.

Neem de tijd om op adem te komen, juist als je juk zwaar is, lijkt Jezus vandaag ook hier tot ons te zeggen. Neem rust, zodat je je niet laat opeten door de waan en de belangen van de dag. Zoek een gelegenheid om je af te stemmen op de Stem van de Eeuwige, de Stem die ieder mens bij name kent. Jezus zegt in deze lezing: ‘Neem een risico en ga met mij de boot in, ik leer je hoe je een goede herder kunt zijn. Kom in mijn vaarwater, dan gaan we samen naar de overkant. Wees niet bang, maar vertrouw je toe. ’Open de ruimte in je hart waarin God jou te eten en te drinken geeft,want het is God zelf die al sinds mensenheugenis met zijn mensen onderweg is.

Deze week is de zomervakantie in onze regio begonnen .Ik hoop dat een ieder van ons de mogelijkheid krijgt om aangetaste zenuwen, gevoelens van onmacht en verdriet te helen, om weer contact te maken met wie wij ten diepste zijn.
Ik probeer te zeggen wat er in psalm 23 staat:
De Heer is mijn herder, mij zal niets ontbreken. Hij wijst mij te liggen in grazige weiden,
Hij voert mij naar wateren van rust.
Of zoals Jeremia het zegt:
De schapen hoeven niet meer bang of angstig te zijn, geen van hen wordt nog vermist.
Marcus zegt:
Toen Jezus aan land ging, zag hij een grote menigte. Hij voelde medelijden met hen,
want zij waren als schapen zonder herder, en Hij begon hen uitvoerig te onderrichten.
(De) Rust duurt bij Jezus niet lang. Als de mensen om hem heen aan het eind van de dag moe en hongerig zijn, laat hij hen neerzitten in overzichtelijke groepen en vraagt hij zijn leerlingen om hem te helpen. ‘Deel dat wat je ontvangen hebt met hen die hongerig zijn.’

De deuren van de kerken gaan stapje voor stapje open. Een kerk, een kapel, een stiltecentrum, het willen grazige weiden zijn. Het zijn plekken waar je tot jezelf, tot rust, tot nieuw leven kunt komen. Contact maken met wie jij ten diepste bent.

Neem mij aan zoals ik ben
Wek in mij wie ik zal zijn
Druk uw zegel op mijn hart en leef in mij.

Keren wij ons naar het altaar.
Daar gaan wij wijn en brood neerzetten,
voedsel voor onderweg,
spijs die ons troost en sterkt.
Naar boven

17e zondag door het jaar:
2Koningen 4,42-44; Johannes 6,1-15

Het Evangelie neemt ons mee naar een glooiende berghelling in Galilea, waar Jezus en zijn leerlingen zijn en een duizenden mensen die toegestroomd zijn uit de omliggende dorpen van het meer Tiberias. Het is lente, het geurt naar het jonge groen. Het is vlak voor Pasen. Jezus zei tegen Filippus, een van de leerlingen van Jezus: “Waar zullen we brood halen om al die mensen te eten te geven.” Dit zei Hij om hem op de proef te stellen; hij wist zelf wel wat hij ging doen. Ik heb over deze laatste zin eigenlijk altijd heen gelezen. Maar nu niet. Nu vraag ik me af: wat houdt die proef in? Wat wil Jezus ermee vaststellen? Of Filippus wel het goede antwoord geeft? Dit was zijn antwoord: “Zelfs als we voor 200 denariën brood kopen is dat niet genoeg voor ieder.” Daarmee zegt hij: wij kunnen het niet. Vergeet het maar. Het gaat niet. Het ligt niet in onze macht. Wat u van ons verlangt is onmogelijk Het is niet het antwoord waarop Jezus wacht. Wat ontbreekt: het vertrouwen in God, voor wie niets onmogelijk is en dat N.B. na alles wat hij Jezus vanwege zijn vertrouwen in God heeft zien doen aan wonderen en tekenen aan kwetsbare mensen.

Daarna neemt Andreas het woord. Hij heeft ook zo zijn twijfels: “Er is hier een jongen met 5 gerstebroden en 2 vissen maar wat hebben we daar aan voor zo’n aantal”. Ook niet ‘t goede antwoord. Wat ontbreekt: het vertrouwen in de goedheid van mensen. Hoe kom ik tot deze uitleg?. Laat ik beginnen met de vraag te stellen: Zou die jongen met de broden en de vissen de enige zijn van de duizenden, die naar Jezus gekomen waren met wat eten? Dat kan ik niet geloven. Ook Jezus moet dat begrepen hebben. Hij zei: “Laat de mensen gaan zitten.” Hij sprak een dankgebed en deelde het brood het met de aanwezigen. En zij die dit zagen deden hetzelfde: zij deelden hun brood met wie niet had. Niemand had honger, niemand werd vergeten, allen werden verzadigd. Jezus’ vertrouwen in God, herkenbaar in het dankgebed naar de Vader en zijn vertrouwen in de goedheid van mensen werd zichtbaar voor aller ogen. Onmiskenbaar een wonder van solidariteit en gemeenschapszin zonder weerga. Wat niemand van de leerlingen voor mogelijk hield, gebeurde wel.
Alle volken op de aarde hongeren naar vrede en gerechtigheid, naar veiligheid en geborgenheid, naar welzijn en geluk en zoveel meer. Nu zegt Jezus tot ons: “Waar zullen we brood halen voor al die mensen?” De verleiding is groot te zeggen: wat we ook zouden willen doen, het helpt

25 juli 2021, Paul Minke OP

 niet. De nood is te groot, de oplossing te complex, de vraag teveel omvattend Het ligt niet in onze macht. Wat u verlangt kunnen we niet. Is niet realistisch. Het is niet het antwoord waarop Jezus wacht. Ontbreekt het ons aan vertrouwen in God, voor wie niets onmogelijk is?

Misschien wil iemand opmerken: er zijn mensen, die er wel wat aan doen, organisaties die hulp verlenen, mensen die het lot van anderen aantrekken maar wat betekent dat op wereldniveau? Wat betekent dit in een wereld waar zoveel onrecht en geweld is waar mensen mensen pijn aandoen, verdriet, vernedering, bedrog? Ontbreekt het ons aan vertrouwen in de goedheid van mensen?

Vragen we ons af:
Wat is ons leven waard als wij geen vertrouwen meer hebben in de grootheid van God en de goedheid van mensen in hun hart? Kunnen we dan nog God liefhebben met heel ons hart en heel onze ziel? En de mens, de naaste, zo goed liefhebben als wij onszelf liefhebben? Kunnen we dan nog hoop koesteren voor onszelf, voor onze kinderen, voor een wereld waarin ook voor de kleinsten een toekomst ligt? Kunnen wij, oud geworden, in alle rust en vrede ons hoofd neerleggen, in het vertrouwen alles gedaan te hebben wat van ons verwacht werd? In hert vertrouwen ook dat God in dat uur ons barmhartig zal zijn?

Wat van ons verwacht wordt, is in navolging van Jezus breken en delen. Ik heb het dankgebed en zijn gebaar van breken en delen 60 jaar mogen doen tot zijn gedachtenis opdat wij daaruit onze hoop en moed mogen putten om dwars tegen alle logica in ons te gaan dragen als dwazen: alle honger stillen, alle wonden te helen, alle tranen te drogen.

Tenslotte:
Ik dank God om alles wat hij mij gaf: zijn liefde, zijn barmhartigheid, zijn bemoediging. Ik dank alle mensen, die ik gedurende deze 60 jaren heb mogen ontmoeten om wat zij mij gaven: hun goedheid, hun warmte, steun en begrip. Zij, u hebben mij bevestigd in het vertrouwen in God en mens. Moge God met ons blijven in goede en slechte dagen, in ziekte en gezondheid en ons blijven inspireren tot zegen van allen die de wereld bewonen. Amen. Naar boven

18e zondag door het jaar:
Exodus 16,2-4.12-15; Johannes 6,24-35

Het geheim van het prachtige verhaal over het manna in de woes-tijn schuilt in de manier waarop mensen ermee moeten omgaan. Zij mogen er hun honger mee stillen maar zullen er zoveel van verza-melen dat het voor één dag genoeg is. Door dat te doen zullen zij de diepste bedoeling van dit wonder begrijpen en er een teken van Godswege in gaan zien.

Het gaat niet alleen om het stillen van hun honger maar om het besef dat het God is die mensen in leven houdt en daar moet je je elke lieve dag die je gegeven wordt diep van doordrongen zijn.

Wij horen diezelfde wijsheid ook klinken in de bede van het gebed dat Jezus ons leert: ‘geef ons heden ons dagelijks brood’, geef ons dat wat wij nodig hebben om vandaag te kunnen leven. Ook op een andere manier richt Jezus onze aandacht op de dag als hij zegt dat wij ons geen zorgen moeten maken over wat wij zullen eten of drin-ken, over onze kleding: ‘is het leven niet meer dan het eten en het lichaam niet meer dan de kleding?’ Wij behoeven ons geen zorgen te maken over de dag van morgen, want elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad.

In het evangelie van vandaag horen wij hoe Jezus zijn leerlingen terechtwijst omdat zij alleen maar uit zijn op wonderen en verwijst naar de broodvermenigvuldiging waar zij getuigen van zijn geweest. Zij volgen Jezus om de spectaculaire dingen die zij zien gebeuren maar hebben geen oog voor wat er echt gezien wil worden. In die zin lijken ze op het volk in de woestijn dat de honger gestild wil zien en daar verwonderd over zijn ‘wat is dat’ vragen zij, in het Aramees aangeduid met ‘manna’.
De verbazing van de mensen in de woestijn over het brood dat uit de hemel valt moet plaats maken voor waarachtige verwondering over waar

1 augustus 2021, Henk Jongerius OP

 het in ons leven werkelijk om gaat en wat wij echt nodig hebben. Dat is veel meer dan het dagelijks brood maar een voedsel dat leven mogelijk maakt en wat is anders dan mensen die naar ons omzien en ons laten ervaren dat wij er mogen zijn in goede en kwa-de dagen?

Daarom horen wij vandaag Jezus zeggen dat hij het brood des le-vens is en dat wie tot hem komt geen honger meer krijgt maar wer-kelijk het leven zal genieten.

In de tijd van de pandemie die wij meemaken is dat een indringen-de ervaring van veel mensen geworden: de isolatie waarin velen terecht zijn gekomen, de verstikkende eenzaamheid die veel men-sen hebben ondervonden, heeft ons dat op een pijnlijke manier weer duidelijk gemaakt. Zonder de aanwezigheid, de zorg en liefde van anderen zij wij helemaal niemand, wordt onze wereld een doodswoestijn waarin iedereen op zichzelf aangewezen is. Daarom is ook zo schrijnend dat veel mensen in deze dagen uit zijn op het herstellen van wat normaal heet, maar de werkelijke norm voor le-ven is niet wat ikzelf zo graag wil, maar wat ons samen een veilige en leefbare wereld oplevert.

Het is die levenshouding die ons in de man van Nazareth als een tastbare werkelijkheid tegemoet is getreden. Als een wonder van menselijke goedheid, barmhartigheid en zorg, heeft hij mensen weer opgericht uit een doods bestaan en perspectief gegeven op een bewoonbare wereld die ook voor ons elke dag geboren kan wor-den waar wij hart en oog krijgen voor elkaar. Dat wij elkaar kunnen geven wat broodnodig is: liefdevolle aandacht waardoor de dagen van ons leven vervuld zijn van hoop. Dat moge ons geschonken worden.
Naar boven

St Dominicusfeest: 2 Timoteüs 4, 1-8 Matteüs 5, 13-19

De meeste brieven van Paulus in het Nieuwe Testament zijn gericht aan gemeenschappen. De twee brieven aan Timoteüs zijn aan een persoon gericht en natuurlijk over zijn hoofd heen ook aan de lokale christelijke gemeenschap. Deze brieven worden sinds de 18e eeuw Pastorale Brieven genoemd en het is helemaal niet zeker dat ze van Paulus afkomstig zijn. Maar dat maakt ze zeker niet minder interessant. Timoteüs wordt getekend als een leraar in de lijn van Paulus, trouw aan de overgeleverde leer en hij wordt geroemd omdat hij die leer ook in praktijk brengt. De schrijver is zeer gehecht aan deze persoon en hij heeft zorg voor de mensen in de plaatselijke gemeenschap. Deze tweede brief wordt vooral gezien als een soort van testament. De schrijver noemt in het begin het ongeveinsd geloof dat geadresseerde al meekreeg van zijn moeder (Eunike) en zijn oma (Loïs), zij waren zijn opvoedsters in geloof. Een ieder wordt op het hart gedrukt om het vuur aan te wakkeren van Gods genadegave. De schrijver waarschuwt tegen de dwaalleren en schrijft: ‘laat u niet in met dwaze en onzinnige twistvragen…..een dienstknecht van de Heer moet niet twisten maar vriendelijk zijn voor allen. Hij moet een bekwame en geduldige leraar zijn, die de dwarsliggers met zachtheid terechtwijst…’(2,22-25). Ook worden er moeilijke tijden aangekondigd ‘want de mensen zullen zelfzuchtig zijn en belust op geld, arrogant en hoogmoedig…..liefdeloos, onverzoenlijk…meer genotzuchtig dan godvruchtig’.. (3,1-4) en dan klinkt de oproep in de perikoop van vandaag: ‘verkondig het woord, dring te pas en te onpas aan, weerleg, berisp, bemoedig, met al het geduld dat het onderricht vereist’.

Bij al deze inspirerende woorden die wij hoorden, komen beelden boven rondom Dominicus, wiens feestdag wij vandaag vieren. En al heeft Dominicus zelf weinig geschreven (in ieder geval wat overgeleverd is) maar er is niet veel fantasie voor nodig om je ook zo deze bijzondere Broeder voor te stellen. In de 13e eeuw spelen al die factoren (dwaalleer, twist) nog steeds. Dominicus ging op pad met een ongeveinsd geloof dat ook hij van zijn moeder al meekreeg. Het zo bekende verhaal van Dominicus en de herbergier kan ik mij niet voorstellen zonder een houding van Dominicus als een geduldig leraar, die het woord verkondigt, waarschijnlijk te pas en te onpas aandringt, in ieder geval weerlegt, misschien berispt maar vooral bemoedigt. En de hele nacht door spraken zij met elkaar en dat zal ongetwijfeld beide personen beïnvloed hebben.

In het Evangelie van Mattheus wordt Jezus vooral opgevoerd als een leraar. En al zijn uitspraken zijn bij elkaar gebracht in grote redevoeringen. De perikoop van vandaag volgt meteen op de Zaligsprekingen in de Bergrede. Jezus spreekt tot de nederigen van hart, de treurenden, de zachtmoedigen, mensen die hongeren en dorsten naar gerechtigheid zoals wij. En ik denk dat ik wel voor iedereen kan/mag spreken om te zeggen dat wij heel graag met alle onze talenten en tekortkomingen graag in deze wereld ZOUT en LICHT willen zijn. Wij voelen ons uitgedaagd en 

8 augustus, Ineke van Cuijk OP

aangesproken door deze woorden. Het klinkt als een positief appèl en als we er behoedzaam mee omgaan dan hoeft het ook niet pretentieus te zijn. Zowel in de tijd van Jezus, als van Dominicus als in onze tijd zijn er grote tegenbewegingen die het er niet gemakkelijk op maken om zout en licht te zijn. In al die tijden kan het licht dat wij als kerk willen laten schijnen zwak en verdeeld zijn. En het is ook van alle tijden dat er zaken zijn die we liever wel onder de korenmaat zouden willen zetten omdat al te fel licht ons alleen maar te kijk zet.

Maar het is ook onze opdracht daar doorheen te werken, soms met het schaamrood op de kaken, en vooral verder te kijken, in gesprek te blijven en ons altijd te blijven richten op het woord van de Schrift, op de verhalen van Jezus.

Een kleine congregatie in Nederland: De Vrouwen van Bethanië – in 1919 gesticht door pater Jacq van Ginneken, een Jezuïet, geeft eerdaags een boek uit n.a.v. haar 100-jarig bestaan. De titel van dit boek is: MET DE MOED DER HOOP – een geschiedenis van de Vrouwen van Bethanië. In een van de interviews rondom dit verschijnen schrijft een van de religieuzen over het hoofdstuk Zendo Betania – Bethanië in Spanje – ‘wat nu een wijdverbreide, zelfs internationaal bekende term is, is niet ontstaan vanuit een vooropgezet concept maar veeleer stap voor stap vanuit de perceptie van wat nodig is en er verantwoordelijk op reageren met een onschokbaar vertrouwen in het werk van de goddelijke Geest’.

Zo hebben deze religieuzen dat in de vorige eeuw opgepakt, en velen met hen op allerlei verschillende manieren en in alle werelddelen. Dat Jezus, of Dominicus zijn gaan werken en leven vanuit een vooropgezet plan dat tot in de finesses was vastgelegd, is niet waarschijnlijk. Zij hebben de tijdsgeest goed aangevoeld en gingen op pad om Zout en Licht voor de wereld te zijn. Beiden als een geduldig en liefhebbende leraar, altijd het belang van de leerling voor ogen houdend. Zo worden wij ook uitgenodigd: Met vallen en opstaan, met de moed der wanhoop én de moed der hoop kunnen groot genoemd worden in het koninkrijk der hemelen.

Wij hebben, denk ik, allemaal wel de ervaring dat de vooropgezette plannen in je leven heel anders uitpakken dan je had verwacht, gehoopt. Soms tot grote vreugde, soms ook tot groot verdriet. Het is dan de kunst je bij elkaar te pakken, het zicht te houden op mogelijkheden en een nieuw pad te kiezen. Zo zal Dominicus in het leven hebben gestaan – wat dient zich aan en waar wordt een beroep op mij gedaan ten behoeve van het heil der zielen.

Als wij, ieder op een eigen manier deze door en door christelijke houding kunnen leven: met deemoed, geduld, vol ontferming, afgekeerd van geweld, ontmoeten wij Jezus, de Levende. Waar brood en liefde is, dat gedeeld kan worden, dan zullen wij, één van ziel, zijn lichaam worden.Naar boven

Maria ten hemelopneming:
Apocalyps 11,19a; 12,1-6a; Lucas1,39-56

Vandaag een apart feest op zondag. Dan probeer ik ook maar een aparte preek te houden. U mag nu of later kijken naar het laatste gebrandschilderde raam, want dat gaat over de ten hemel opneming en kroning van Maria, het vierde en vijfde glorievolle geheim om over na te denken bij het bidden van de rozenkrans.
Eerst maar even een paar feiten: van alle heilig verklaarde mensen wordt zoveel mogelijk de sterfdag als hun gedachtenis- of feestdag aan gehouden. Hoe zijn ze aan 15 augustus gekomen? Ik weet het niet!
Trouwens heel veel heiligen zijn nooit heilig verklaard. Paus Johannes Paulus II heeft meer mensen heilig verklaard dan alle Pausen voor en na hem bij elkaar. Tijdens het Eerste Vaticaans Concilie (1869-1870) hebben 200 bisschoppen om de dogmatische definitie van de lichamelijke tenhemelopneming van Maria gevraagd. Dogma's zijn in het Christendom centrale grondregels, die door alle christengelovigen onderschreven behoren te worden. Een voorbeeld van een dogma is de Drie-eenheid. Dogma's worden als een fundamenteel element van de religie aan theologische leerstellingen verbonden, die worden geacht zodanig te zijn aangetoond, dat iemand die ze verwerpt of ze betwist in feite de gegeven religie niet als die van zichzelf beschouwt. Dogma's kunnen worden verduidelijkt of uitgebreid, maar er mag in nieuwe leringen niet van worden afgeweken. Het afwijzen van een dogma wordt beschouwd als ketterij en kan resulteren in de verbanning uit de religieuze gemeenschap.
Tachtig jaar later in 1950 kondigde paus Pius XII het dogma van de Tenhemelopneming af en zei, dat Maria met lichaam en ziel in de hemel is opgenomen. Daarover zijn verschillende verhalen in omloop, waarvan ik U er een vertel, die ook uit de kerkelijke traditie afkomstig is. In de Bijbel wordt er niet over geschreven. Maria zou ergens tussen 36 en 50 na de geboorte van Christus zijn overleden. Volgens een bepaalde traditie waren alle apostelen hierbij aanwezig, behalve Thomas. U weet wel, die ene die ‘de ongelovige’ werd genoemd. Toen deze aankwam was Maria's lichaam al begraven en om haar toch eer te bewijzen bezocht Thomas in zijn eentje haar graf. Thomas zag toen dat Maria ten hemel werd opgenomen. Daarbij kreeg hij van Maria haar riem. De overige apostelen geloofden hem niet totdat hij hen de gordel toonde en het lege graf.
Nu weten we allemaal, dat Maria net als ieder ander mens heel bijzonder was. Zij was de moeder van Jezus, die de Zoon van God is en daardoor is ze ook de Moeder van God, zoals op het Concilie van Efeze in 431 werd vastgelegd. Velen van U zullen de geboorte- en of sterfdag van uw vader en/of moeder, echtgenoot of echtgenote herdenken. Heel wat mensen bidden voor hen dat ze in de hemel zullen komen, maar dat heeft weer te maken met wat theologen vertellen over hel en vagevuur.

15 augustus 2021, Antoon Boks OP

Ik vind het vaak heerlijk om te proberen verstandige en heilige mensen na te volgen maar dat geldt natuurlijk niet voor alle overleden mensen, want het lukt me echt niet om dat te doen bij Bach en Mozart, of Rembrandt en ga zo maar door, zelfs niet met Dominicus en Thomas van Aquino, die ik binnen de Orde van de Predikers heel belangrijke mensen vind.
Wij zijn allemaal geschapen naar Gods beeld en gelijkenis, maar gelukkig lijken we ook op onze vader en moeder en lijk ik ook op mijn zussen en broers. Misschien is het vandaag dan een goede dag om daar eens over na te denken. Als het gaat om heilige mensen kan ik zoeken in de Bijbel en wanneer het gaat om andere heilige en verstandige mensen bij de geschiedenis van Nederland of die van de hele wereld en vind ik voldoende voorbeelden om over na te denken en te weten wat ik kan doen om een goed mens te zijn. Natuurlijk weet ik ook heel goed, dat me dat niet altijd gelukt is, maar dan hoop ik in ieder geval, dat ik nog een poosje kan blijven leven om een beter mens te worden. Maria en al die andere goede mensen, die ons zijn voorgegaan, kan ik daarbij als voorbeeld gebruiken en hopelijk misbruik ik die kennis niet te vaak - tijdens mijn preken - om andere mensen te vertellen hoe zij moeten leven. Er zijn bepaalde gegevens die voor bepaalde wetenschappers gelden en die voor anderen niet kloppen en soms ook niet overeenkomen met de werkelijkheid. Op school heb ik tijdens de godsdienstles bijna iedere jaar in iedere klas aan leerlingen gevraagd, hoe oud het oudste deel van ons lichaam volgens de biologie is. Die biologen hebben me verteld, dat dit ongeveer zeven jaar is, dus het antwoord dat ik al een en tachtig ben, klopt volgens die wetenschappers zeker niet, maar volgens de Burgerlijke Stand is het wel waar.
Wat dan te denken van het feit, dat Paus Pius XII ons te geloven gaf, dat Maria met lichaam en ziel in de hemel is opgenomen. Dat kan waar zijn voor theologen, maar niet voor biologen. Gelukkig ben ik geen bioloog en misschien alleen maar een leerling-theoloog. Toch vind ik het heerlijk om over het feest van vandaag na te denken en er met jullie erover te praten, maar ik weet, dat ik niet de wijsheid in pacht heb en zeker niet alle wijsheid en kennis bezit. Ik hoop wel een goed mens te zijn en iedere dag een beetje meer te lijken op andere goede mensen. Als we dat allemaal zouden doen, wordt de wereld misschien wel een hemel op aarde, waar steeds meer mensen gelukkig kunnen leven, al kunnen we dat geen van allen voor eeuwig doen.
Dat is dan mijn overweging of als U dat wil preek van vandaag en wie weet kan ik die zelf een beetje werkelijkheid maken tot genoegen van mezelf en misschien ook van andere mensen. Moge dat waar worden gedurende mijn leven.
Naar boven