Dit scheppingsverhaal uit Genesis – kennen we als het 2e scheppingsverhaal én het is een prachtig verhaal. De grote Boetseerder maakt uit het stof van de aarde een mens: adamah en omdat de mens niet alleen behoort te blijven, schept God een hulp tegenover – verschillend maar gelijkwaardig. Maar ……….de geschiedenis laat zien dat het verhaal heel verkeerd gebruikt kan worden als je kiest voor een andere levensvorm of je moet met pijn in het hart besluiten elkaar te verlaten. Menigeen is wellicht met deze tekst om de oren geslagen. Pijnlijk en heel verdrietig!! Zo kan dat toch niet bedoeld zijn. De schepping is opgebouwd uit liefde. Liefde voor de wereld, de dieren en alles wat er leeft op aarde met de mens als hoogtepunt. Leven is liefde doen. Het vraagt elke dag opnieuw: ‘ja, ik wil………de aarde laten groeien en bloeien. En mensen zijn bedoeld om te groeien en bloeien. Mensen groeien samen, in allerlei verbanden, naar oprecht leven. Niet ten koste van een ander. Trouw zijn en trouw blijven kan op allerlei manieren.
In hoofdstuk 10 van het Marcus Evangelie vervolgt Jezus zijn weg naar Jeruzalem. En Marcus plaatst onderweg allerlei episodes zodat het een soort reisdagboek lijkt. En natuurlijk verwerkt hij daarin verschillende motieven. Hij vertelt zijn toehoorders van destijds en ons het ‘begin van de Blijde Boodschap’. In die Blijde Boodschap horen wij verschillende verhalen waarbij bepaalde thema’s aan de orde komen: zoals macht en status, machtsongelijkheid, leeftijd, gezondheid, rijkdom en leiderschap. En zo leidt Marcus ons langs thema’s die hoewel twee duizend geleden opgetekend, ook nu nog kunnen prikkelen.
Waar gaat het in dit Evangelie om? Zoals zo vaak kun je op het verkeerde been gezet worden. Daar werken de Farizeeërs aan mee. Zij vragen naar de bekende weg. Zij komen Jezus op de proef stellen. Zij willen Hem betrappen op een uitspraak die ingaat tegen de wet én die Hem een stuk minder populair zal maken, in elk geval onder zijn mannelijke toehoorders. Zij weten dat Jezus tegen het verstoten van echtgenotes is maar zij willen dat Hij uitspraken daarover nu herhaalt, zodat ze Hem ten overstaan van zijn volgelingen en zeker ook bewonderaars daarop kunnen aanvallen. En dit leidt tot de bekende vraag. Maar Jezus doorziet ze en Hij verplaatst de discussie van regeltjes en wetten naar de intentie. Hij wijst erop dat de scheidingsbrief de vrouw nog enige bescherming biedt. In een patriarchale wereld lag (en ligt) de macht bij de man. Jezus ziet dat die noodoplossing (ten behoeve van de vrouw) nu misbruikt wordt als een positief recht: mannen mogen hun vrouw verstoten. En in de praktijk destijds werd dit gedaan omdat sommige wetsleraren toestemming gaven om de meest onbenullige redenen. Daar verzet Jezus zich tegen. Hij wijst die praktijk af en zet daar Gods bedoeling tegenover. Een verbond tussen twee mensen vraagt een gezamenlijke verantwoordelijkheid waarbij het vooral gaat om: ‘Hoe kunnen wij elkaar en onze omgeving tot zegen zijn?’ Jezus wil de machtsongelijkheid aan de orde stellen. Wetten en regels zijn bedoeld ter bescherming met de fundamentele vraag naar Gods bedoeling. En Marcus benadrukt de werkwijze van Jezus: het gaat om de Blijde Boodschap om mensen tot ‘leven’ te nodigen.
In het scheppingsverhaal van vandaag horen wij hoe God ons aan elkaar gegeven heeft om het leven met elkaar te delen en samen één te worden. Daarop, op die eenheid tussen twee mensen, rust Gods zegen. En de eerlijkheid gebiedt ons te zeggen, te constateren dat dit soms met de beste wil van de wereld niet meer kan. En wat dan?
In het laatste stuk van het Evangelie, dat zo wonderlijk volgt op het voorgaande, nodigt Jezus kinderen uit om tot Hem te komen. De leerlingen zijn het hier niet mee eens, maar Jezus zegt: ‘Wie niet als een kind openstaat voor het koninkrijk van God, zal er zeker niet binnengaan’. Hiermee geeft hij ons een opdracht, namelijk te worden als een kind: een kind dat open en ontvankelijk in het leven staat en nog geen weet heeft van het kwaad dat er in de wereld bestaat. Die opdracht bestaat eruit dat je vanuit je eigen geweten open en ontvankelijk kunt zijn in situaties waar wetten en regels nodig zijn maar waar niet de Wet boven de mens gaat.
En hoe komt het toch dat dit nu in onze tijd zo ontzettend onder druk staat? Als je de krant opslaat, je kijkt naar het nieuws, je luistert naar de radio – iedere keer is er zo veel ‘slecht’ nieuws dat je bijna te bang bent om verder te kijken of te luisteren of te lezen. Hoe mensen elkaar bejegenen, hoe ‘one-liners’ – niet vrij van oordeel en vooroordeel – over de tafel vliegen. Hoe onze natuur door brand, water, storm, oorlog en droogte ontzettend uitgeput wordt. Soms is het om moedeloos van te worden.
Toch willen wij blijven geloven in het goede – in die Blijde Boodschap -
Jezus nodigt ons vandaag uit met nieuwe, open ogen te kijken naar al die situaties. Die mens die jij als vijand betitelt is ook ‘gewoon mens’. Met verlangens, hoop op vrede, geluk voor zijn of haar kinderen: een betere wereld. Jezus weet wat mededogen is en wil iedereen met open armen ontvangen. Hij stelt geen voorwaarden om kinderen/mensen te ontvangen.
In Jezus wordt ieder mens door God ontvangen en omarmd – God is trouw aan ieder mens. Doe open – Gij die woont in Licht – uw Naam ons eertijds aangezegd volhardt in onze oren de minste mens een naaste te zijn!!